Start-up to stosunkowo nowy, ale sprawdzony sposób prowadzenia biznesu, wybierany przede wszystkim przez przedsiębiorców, którzy chcą wprowadzić na rynek innowacyjny produkt albo przetestować oryginalny model biznesowy. W tym modelu finansowanie odbywa się częściowo z funduszy założycieli, ale w praktyce większą część kapitału potrzebnego do działania start-upy pozyskują od organizacji specjalizujących się w zapewnianiu warunków do wzrostu oraz od inwestorów prywatnych.
Wraz z dojrzewaniem projektu i przechodzeniem od pomysłu działającego modelu do wdrożenia i produkcji rozszerza się grupa inwestorów zainteresowanych udziałem w przedsięwzięciu. Zapewnia to napływ środków i umożliwia finansowanie kolejnych etapów rozwoju firmy.
Start-upy łamią konwencje i sięgają tam, gdzie inni nie mają odwagi sięgnąć. W rezultacie ich działalność jest obarczona ponadprzeciętnym ryzykiem, ale inwestorów to nie odstrasza. Możliwe zyski (jeśli pomysł trafi na podatny grunt) usprawiedliwiają ryzyko.
Start-upy działające na rynku kolejowym prowadzą projekty z wielu dziedzin: wizualizacji infrastruktury kolejowej, analizy i interpretacji danych, nadzorowania infrastruktury przy pomocy dronów, sterowania ruchem kolejowym czy dynamicznego rozprzęgania i sprzęgania składów podczas jazdy. Z reguły są to przedsięwzięcia, które można zrealizować w zespole liczącym od kilku do kilkudziesięciu osób. Wielkość pozyskiwanych funduszy jest nieograniczona, ale w wielu przypadkach liczy się ją w milionach euro. Są i takie start-upy, które zebrały kwoty rzędu 200 mln USD.
Oczywiście w ten sposób nie uda się gruntownie przebudować europejskiej kolei, ale bez wątpienia start-upy mogą odegrać istotną rolę w rozwoju technologii, poszerzaniu oferty kolei oraz rozbudowie rynku kolejowego o nowe, wartościowe przedsiębiorstwa dostarczające pomysłowych, wydajnych narzędzi operatorom infrastruktury, przewoźnikom i klientom.
Różnorodność dostępnych rozwiązań, zróżnicowane wymagania formalne oraz konieczność przygotowywania wniosków spełniających drobiazgowo zdefiniowane wymagania formalne (w przypadku dofinansowania z UE) nie ułatwiają zadania podmiotom starającym się o środki finansowe. Przedsiębiorstwa, które nie dysponują własnymi działami zajmującymi się pozyskiwaniem funduszy, mogą korzystać ze wsparcia firm specjalizujących się w poszukiwaniu konkursów, grantów i przygotowywaniu wymaganych dokumentów.
Poszukiwanie możliwości pozyskania środków w różnych miejscach jest dobrą praktyką bez względu na rozmiar firmy i jej charakter. Warto przy tym szukać także poza własną specjalizacją. Może się okazać, iż firma dysponuje wiedzą i wyposażeniem umożliwiającym realizację dofinansowanych zadań z pokrewnego obszaru – samodzielnie lub w konsorcjum z partnerem, który ma większe doświadczenie, ale ograniczone możliwości operacyjne. Warto być kreatywnym i aktywnym. Jest to szczególnie istotne w tak wymagającej i dynamicznej branży, jaką jest kolej.
Piotr Kołaczek
Autor specjalizuje się w tematyce naukowo-technicznej
