4 godzin temu
Według opublikowanych badań CBOS, zleconych przez KUL 47,5 proc. uczniów w wieku 18-21 lat nie chodzi na lekcje religii, a 37 proc. deklaruje się jako wierzący. Co więcej, autorytet papieża wśród młodych traci charakter doktrynalny, a coraz ważniejsza staje się jego osoba.
- Badania te są bardzo ważne, bo, jak wiemy, młodzież jest bardzo szczera. Możemy podjąć refleksję, w jaki sposób przekaz z tego urzędowego, doktrynalnego może przechodzić w przekaz bardziej relacyjny. Młodzi potrzebują jasnych drogowskazów, jasnych kryteriów - powiedział rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ks. prof. Mirosław Kalinowski na konferencji prasowej, na której przedstawiono wyniki.Reklama
Wyniki badań CBOS. Tak deklarują dorośli uczniowie
Według badań, dorośli uczniowie deklarują się jako:
Osoby wierzące - 37 proc., w tym 4 proc. jako głęboko wierzące, Niezdecydowani - 22 proc., Obojętni wobec religii - 15 proc., Niewierzący - 17 proc., Trudno powiedzieć - 8 proc.
Ponad połowa uczniów (52,5 proc.) zadeklarowała, iż uczestniczy w lekcjach religii, a 47,5 proc. nie bierze w nich udziału. Badanie pokazuje również pewne odchodzenie od religii wraz z wiekiem. Ponad 98 proc. uczniów było ochrzczonych, 96 proc. przystąpiło do pierwszej komunii świętej, a 76 proc. do bierzmowania.
Ponad 41 proc. badanych nie uczestniczy w praktykach religijnych w kościele. 25,6 proc. robi to kilka razy w roku, 19,5 proc. - raz tygodniu, 10 proc. - raz lub dwa razy w miesiącu. Blisko 4 proc. uczęszcza na nabożeństwa kilka razy w tygodniu. Także około 4 proc. badanych należy do wspólnot i stowarzyszeń religijnych.
W przypadku spowiedzi uczniowie deklarują, że:
nie przystępują - 33,6 proc.,robią to raz na kilka lat - prawie 24 proc., raz w roku - 12 proc., kilka razy w roku - 24 proc. regularnie raz w miesiącu - 6,3 proc.
Badanie CBOS. Wśród młodych ludzi spada autorytet papieża
W badaniu pytano także o stosunek uczniów do trzech ostatnich papieży - Jana Pawła II, Franciszka i Benedykta XVI. Respondenci udzielali odpowiedzi na siedmiopunktowej skali, gdzie 1 oznaczało "zdecydowanie nie jest autorytetem", a 7 - "zdecydowanie jest autorytetem". Najwyższą ocenę - 3,37 - uzyskał Jan Paweł II. Drugi był Franciszek - 2,29, a trzeci Benedykt XVI - 2,13.
Ocena autorytetu moralnego papieża zależała od poziomu indywidualnej religijności badanych - im silniejsze subiektywne poczucie wiary, tym ocena była wyższa. Jak tłumaczył ks. prof. Stanisław Fel z Katedry Katolickiej Nauki Społecznej i Socjologii Moralności KUL, każdy z papieży był oceniany jako autorytet z innych powodów. Na przykład Jan Paweł II ze względu na stosunek do zdrady małżeńskiej, aborcji, eutanazji, a Franciszek ze względu na owartość i wrażliwość na biedę.
Oznacza to, iż autorytet papieża traci charakter doktrynalny i dogmatyczny, a zyskuje wymiar relacyjny - większego znaczenia nabiera osoba papieża.
- Autorytet jest kształtowany w inny sposób niż kilka, kilkanaście lat temu. On nie wynika z pełnienia funkcji, urzędu, przekazu instytucjonalnego, tylko jest konstruowany w sposób indywidualny. Młodzież sama kształtuje swój system wartości (...) robi kolaż, wybiera sobie, co jej pasuje, to, co ich dotyczy, co jest dla nich ważne - tłumaczył ks. Fel.
Dodał, iż mniejsze znaczenie ma kwestia dogmatów wiary, a coraz większą rolę odgrywa postrzeganie osoby, która taki przekaz moralny głosi.
Dorośli uczniowie a autorytecie papieża. Traci charakter doktryny i dogmatu
W ocenie prof. Iwony Niewiadomskiej z Katedry Psychoprofilaktyki Społecznej KUL wyniki badania postrzegania wiary przez młodych należy odczytać jako bardzo dobre.
- Pamiętajmy, iż młodzież jest bardzo krytyczna, widzi te sprawy w kolorach czarno-białych. Ona jest okresie, gdy buduje swoją tożsamość - zaznaczyła.
Jej zdaniem odsetek osób, dla których wiara jest rzeczą obojętną - 15 proc. - jest mały, co oznacza, iż większość młodych to osoby, które poszukują, walczą albo już zadeklarowały się jako wierzące lub nie.
- To buduje ich tożsamość. Dla jednych religijność jest ważna, a inni są w procesie dochodzenia do tego. To dobrze, bo wiara wtedy nie jest narzucana, ale odkrywana - tłumaczyła.
Przeprowadzone badania postrzegania wiary przez młodych mają być jeszcze analizowane i omawiane. Po wakacjach w nowym roku akademickim na KUL ma być zorganizowany cykl debat z młodymi o ich roli w Kościele i ich postrzeganiu Kościoła, a także spotkania i dyskusje ze środowiskiem katechetów.
CBOS przeprowadził badania od 8 marca do 17 kwietnia 2024 r. Wzięło w nich udział 1029 uczniów ostatnich klas różnych szkół ponadpodstawowych w wieku 18-21 lat. Największą grupę - 44,2 proc - stanowili uczniowie ze wsi, najmniejszą - 8 proc. - z największych miast (powyżej 500 tys. mieszkańców).
