1 godzina temu
Temat rolnictwa węglowego i możliwości zarabiania na pochłanianiu dwutlenku węgla budzi ogromne zainteresowanie. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych (KRIR) wystąpił do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) o jasne stanowisko.
RCF: Unijny „znak jakości” dla pochłaniania CO2
Rozporządzenie CRCF ma jeden główny cel: wprowadzić jednolity i rygorystyczny unijny standard. To ma zagwarantować, iż kredyty węglowe kupowane od rolników są autentyczne i pochodzą z realnych działań prośrodowiskowych.
Co rozporządzenie nazywa „technikami węglochłonnymi”?
To są praktyki rolnicze i leśne, które:
- Trwają co najmniej 5 lat.
- Skutkują wychwytywaniem i składowaniem CO2 w glebie lub biomasie (np. dzięki odpowiedniemu stosowaniu poplonów, ograniczeniu orki, lepszemu nawożeniu pszenicy).
- Redukują emisje gazów z gleby.
Ważna uwaga: Rozporządzenie na razie nie obejmuje redukcji emisji metanu z chowu zwierząt (np. bydła). Komisja Europejska ma ocenić możliwość włączenia metanu do 31 lipca 2026 r.
Dlaczego czekamy?
CRCF to tylko zarys zasad. Aby system ruszył na polach, potrzebne są szczegółowe „instrukcje obsługi”, czyli metodyki certyfikacji. To w nich zostaną określone najważniejsze kwestie, np.: jak długo trzeba monitorować pole, jakie są poziomy bazowe oraz kto ponosi odpowiedzialność. Prace nad tymi metodykami, w tym dla sektora rolniczego (np. dla uprawy kukurydzy na glebach mineralnych), przez cały czas realizowane są w Unii Europejskiej.
Status certyfikacji
Ministerstwo Rolnictwa zwraca uwagę, iż należy rozróżnić dwa typy działań na rynku:
Firmy działające poza CRCF (Obecne kredyty)
Na rynku działają podmioty, które już teraz oferują umowy i własne certyfikaty węglowe. Pracują one według własnych, opracowanych przez siebie zasad i metodyk.
- Rozporządzenie CRCF nie zmusza tych firm do dostosowania się do nowego unijnego standardu. Mogą one kontynuować działalność na dotychczasowych warunkach.
System CRCF – jeszcze nie aktywny
Ministerstwo informuje, iż żaden podmiot w Unii Europejskiej nie prowadzi aktualnie certyfikacji w ramach nowego Rozporządzenia CRCF. Dlaczego? Ponieważ brakuje kluczowych instrukcji (metodyk). Dopóki akty delegowane nie zostaną przyjęte, system nie jest w pełni operacyjny.
Co zrobić w razie problemów z umową?
Jeśli istnieją podejrzenia co do nieprawidłowości w umowach już zawartych z firmami certyfikującymi (poza CRCF), można szukać pomocy:
- W przypadku podejrzenia oszustwa lub wprowadzania w błąd, należy zwrócić się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).
- W przypadku niewywiązania się kontrahenta z warunków umowy, można skorzystać z pomocy rzecznika konsumentów lub, w ostateczności, skierować sprawę do sądu.
Sprzedaż certyfikatów – jak to działa?
Kwestia wydawania jednostek pochłaniania (kredytów węglowych) w nowym systemie CRCF jest regulowana, ale ich obrót już nie.
Proces wydawania certyfikatów CRCF
- Wydanie certyfikatu będzie poprzedzone audytem w gospodarstwie przeprowadzanym przez akredytowane jednostki.
- Jednostki będą rejestrowane i wydawane przez rejestr prowadzony przez organizację ds. certyfikacji.
- Do 2028 roku Komisja Europejska ma uruchomić centralny, unijny rejestr, który docelowo przejmie wydawanie kredytów.
Rynek zbytu dla kredytów
Ministerstwo Rolnictwa wyraźnie podkreśla, iż Rozporządzenie CRCF NIE tworzy ani NIE reguluje rynku obrotu tymi certyfikatami.
Oznacza to, iż jednostki węglowe wygenerowane w ramach CRCF, podobnie jak obecne, będą mogły być sprzedawane na zasadach komercyjnych – na tzw. dobrowolnym rynku. Głównymi nabywcami będą prawdopodobnie przedsiębiorstwa chcące wykorzystać te kredyty w celach wizerunkowych (aby chwalić się neutralnością klimatyczną).
Ważne: Rozporządzenie CRCF nie odnosi się do możliwości wykorzystania tych kredytów przez rolnika w celu obniżenia własnych emisji w gospodarstwie.
Nowe rozporządzenie CRCF to dobry sygnał dla polskiego rolnictwa, ponieważ dąży do ujednolicenia i uwiarygodnienia zarobku na rolnictwie węglowym. System potrzebuje jednak czasu w pełne wdrożenie.
