Czy komornik może zając zasiłek dla bezrobotnych?

Zdjęcie: zajęcie zasiłku dla bezrobotnych przez komornika

Jeśli właśnie straciłeś pracę i obawiasz się, iż komornik zabierze Ci jedyne źródło dochodu, to mam dla Ciebie dobrą wiadomość. Zasiłek dla bezrobotnych jest znacznie lepiej chroniony, niż mogłoby się wydawać. Sprawdźmy, co dokładnie mówi prawo i jak możesz się bronić, gdy zajęcie nastąpi bezprawnie.

Czy zasiłek dla bezrobotnych podlega zajęciu komorniczemu?

Zasiłek dla bezrobotnych może być zajęty przez komornika, ale tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Zgodnie z art. 833 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zasiłek dla bezrobotnych podczas egzekucji komorniczej traktowany jest tak, jak wynagrodzenie ze stosunku pracy. Przepis ten stosuje się odpowiednio do zasiłków dla bezrobotnych, dodatków aktywizacyjnych, stypendiów oraz dodatków szkoleniowych, wypłacanych na podstawie przepisów Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W praktyce oznacza to, iż do zasiłku dla bezrobotnych stosuje się te same zasady ochrony, co do wynagrodzenia za pracę. A tu jest pies pogrzebany – ponieważ minimalne wynagrodzenie w 2025 roku wynosi 4666 zł brutto, a podstawowa wysokość zasiłku dla bezrobotnych to maksymalnie 1512,42 zł netto przez pierwsze 3 miesiące, praktycznie cały zasiłek jest chroniony przed zajęciem.

Jakie przepisy regulują zajęcie zasiłku przez komornika?

Kluczowe znaczenie mają dwa artykuły:

Artykuł 833 § 1¹ Kodeksu postępowania cywilnego – stanowi, iż przepisy art. 87 i art. 87¹ Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio do zasiłków dla bezrobotnych, dodatków aktywizacyjnych oraz stypendiów wypłacanych na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Artykuł 87¹ Kodeksu pracy – określa kwotę wolną od potrąceń jako minimalne wynagrodzenie za pracę, przysługujące pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Te przepisy działają jak tarcza ochronna dla osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych. Ponieważ aktualny zasiłek jest znacznie niższy od minimalnej krajowej, komornik nie może go zająć w przypadku zwykłych długów.

Jaką część zasiłku komornik może potrącić?

Tutaj mamy kluczową różnicę między długami alimentacyjnymi a pozostałymi:

W przypadku długów niealimentacyjnych: Komornik nie może zająć żadnych środków pochodzących z zasiłku dla bezrobotnych, ponieważ kwota zasiłku jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Oznacza to, iż 100% Twojego zasiłku pozostaje nietknięte.

W przypadku długów alimentacyjnych: Dłużnikowi alimentacyjnemu natomiast komornik pozostawi tylko 40% kwoty zasiłku. Praktycznie oznacza to, iż potrącenia alimentacyjne mogą wynosić choćby 60% wynagrodzenia pracownika i nie obowiązuje kwota wolna od potrąceń.

Jeśli pobierasz zasiłek w wysokości 1512 zł netto, a masz zaległe alimenty, komornik może zająć maksymalnie około 907 zł, pozostawiając Ci 605 zł na życie.

Czy są sytuacje, w których zasiłek jest całkowicie wolny od zajęcia?

Tak, i takich sytuacji jest większość. Zasiłek dla bezrobotnych jest całkowicie wolny od zajęcia we wszystkich przypadkach długów niealimentacyjnych, takich jak:

• Niespłacone kredyty i pożyczki
• Zaległe opłaty za media
• Długi wobec banków
• Kary finansowe (z wyjątkiem alimentów)
• Zobowiązania wobec firm windykacyjnych

Wyjątek stanowią wyłącznie alimenty, gdzie komornik może zająć do 60% kwoty zasiłku.

Jak wygląda procedura zajęcia świadczeń z urzędu pracy?

Komornik zawiadamia zarówno dłużnika, jak i urząd pracy o wszczęciu egzekucji i zajęciu świadczenia. Zawiadomienie następuje w formie pisemnej, dzięki przesyłki listowej poleconej.

Problem polega na tym, iż komornik zajmujący konto bankowe nie wie, jakie środki i skąd będą tam spływały. Dlatego to bank, prowadzący rachunek popełnia błąd, a nie sam komornik. Może się zdarzyć, iż zasiłek zostanie zajęty w całości, przekraczając kwotę wolną od zajęcia, co naruszyłoby prawa dłużnika.

W takiej sytuacji urząd pracy ma obowiązek przekazania zajętej części zasiłku komornikowi, ale tylko w granicach przewidzianych przez przepisy. jeżeli zajęcie przekracza dozwolone limity, można się odwołać.

Jak urząd pracy informuje o zajęciu zasiłku?

Od momentu otrzymania zawiadomienia od komornika na urzędzie pracy ciążą określone obowiązki informacyjne. Bezrobotny zostaje zawiadomiony o tym, iż nie wolno mu odbierać zasiłku poza częścią wolną od zajęcia.

Urząd pracy ma obowiązek:

• Zawiadomienia o dokonaniu pierwszej wypłaty w ramach egzekucji
• Podania informacji o terminach i wysokości przekazywanej części zasiłku
• Nadesłania informacji o wysokości zasiłku za okres ostatnich trzech miesięcy
• Zgłoszenia przeszkód w wykonaniu zajęcia, jeżeli występują

Czy można odwołać się od zajęcia zasiłku dla bezrobotnych?

Absolutnie tak! W przypadku faktycznego zajęcia przez komornika środków pochodzących z zasiłku dla bezrobotnych należy odwołać się od takiego postanowienia komornika i złożyć skargę na czynności komornika do sądu rejonowego, w którego rewirze działa dany komornik. Skarga podlega opłacie w wysokości 100 zł, natomiast niektóre osoby mogą ubiegać się o zwolnienie od kosztów.

Co możesz zrobić, gdy komornik błędnie zajął Twój zasiłek:

Jak najszybciej skontaktuj się z bankiem i komornikiem. Polubowne i tym samym szybkie załatwienie sprawy może zaoszczędzić wielu przykrości.

Jeśli rozmowy nie przynoszą skutku, złóż:

• Skargę na czynności komornika do adekwatnego sądu rejonowego
• Skargę na bank do Komisji Nadzoru Finansowego lub Rzecznika Finansowego

Gdy dochodzi do zajęcia zasiłku, warto niezwłocznie skontaktować się zarówno z bankiem, jak i komornikiem. Złożenie wniosku o zwolnienie środków z egzekucji to istotny krok.

Jakie inne świadczenia są chronione przed egzekucją?

Komornik nie może egzekwować wierzytelności z zasiłku rodzinnego. Sprzeciwiałoby się to regulacji art. 833 § 6 k.p.c. zgodnie z którym nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne, świadczenia rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.

Inne świadczenia chronione przed zajęciem komorniczym to:

• Świadczenia alimentacyjne (otrzymywane przez dzieci)
• Świadczenia rodzinne, takie jak zasiłek rodzinny i program „800+”
• Świadczenia wynikające z wypadków przy pracy i chorób zawodowych
• Zasiłki opiekuńcze i pielęgnacyjne
• Dodatki mieszkaniowe

Praktyczne wskazówki dla bezrobotnych

Jeśli pobierasz zasiłek dla bezrobotnych i masz długi, pamiętaj o kilku ważnych sprawach:

• Zawsze informuj komornika o źródle swoich dochodów. Jasne określenie, iż środki pochodzą z zasiłku, może zapobiec nieporozumieniom.
• Rozważ założenie oddzielnego konta tylko dla wpływów z zasiłku. To ułatwi śledzenie tych środków i udowodnienie ich pochodzenia.
• Reaguj natychmiast na nieprawidłowe zajęcia. Im szybciej podejmiesz działania, tym większa szansa na szybkie rozwiązanie problemu.
• Dokumentuj wszystko – zachowuj kopie korespondencji z komornikiem, bankiem i urzędem pracy.

Najczęściej zadawane pytania

Źródła:

1. Art. 833 § 1¹ ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568)
2. Art. 87¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277)
3. Art. 833 § 6 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568)
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r.