Średnia efektywna stawka podatkowa (ESP) dla największych grup z GPW osiągnęła w 2024 r. 33%, mimo iż w Polsce utrwaliło się przekonanie o stałej, 19-proc. stawce CIT, wynika z raportu Grant Thornton.
„Średnia efektywna stawka podatkowa (ESP) dla największych grup z GPW osiągnęła w 2024 r. 33%. Poziom niemal dwukrotnie wyższy niż nominalna stawka 19% to dowód, iż polski system podatkowy jest jednym z najbardziej złożonych, nieprzewidywalnych i zarazem najbardziej obciążających w Europie. To rodzi realne wyzwania w zakresie planowania finansowego i zarządzania rentownością, a lekceważenie tego trendu wprost przekłada się na niższe zyski netto i utratę konkurencyjności. Presja na wzrost obciążeń wcale nie maleje” – czytamy w raporcie „Podatkowa rzeczywistość grup kapitałowych”.
W kontekście sektora finansowego wprowadzenie podwyżki stawki CIT dla banków to kolejny element destabilizujący. Po rekordowych obciążeniach dla spółek państwowych (54% ESP) i skokowym wzroście stawek dla krajowych grup (34% ESP) ten ruch regulacyjny jest kolejnym sygnałem, iż efektywne zarządzanie podatkami staje się strategicznym imperatywem. Nieustanne zmiany legislacyjne, w połączeniu z możliwością stosowania innowacyjnych ulg (jak B+R czy IP Box), wymuszają na przedsiębiorcach elastyczność i natychmiastowe wdrażanie narzędzi chroniących kapitał, takich jak Podatkowa Grupa Kapitałowa czy Grupa VAT, podkreślono.
W raporcie przypomniano także, iż ostatnia korekta stawek podatku CIT miała miejsce w 2019 r. Ustalono wówczas do dziś obowiązujące poziomy -9% dla małych podatników i spółek rozpoczynających działalność oraz 19% dla pozostałych. W tym samym roku zlikwidowano także 50-procentową stawkę sankcyjną nakładaną w przypadku zaniżenia dochodu lub zawyżenia straty.
Rok 2024 przyniósł spadek rentowności największych grup kapitałowych z GPW. Łączny zysk brutto badanych grup skurczył się do poziomu 90,9 mld zł z ok. 97 mld zł rok wcześniej. Mimo tak wyraźnego spadku bazy kwota odprowadzonego podatku nie zmalała proporcjonalnie. W rezultacie średnia efektywna stawka podatkowa (ESP) wzrosła do 33% – zbliżając się do historycznych poziomów z lat 2020-2021. Szczególnie niepokojące jest zjawisko płacenia podatku dochodowego mimo straty księgowej. Dotyczyło to 7% przebadanych podmiotów, co dowodzi, jak wiele kosztów biznesowych (NKUP) lub zdarzeń jednorazowych (odpisy) jest ignorowanych przez system podatkowy przy ustalaniu podstawy opodatkowania, bądź też jak wiele grup kapitałowych ma na tyle nierównomiernie alokowane wyniki, iż straty części podmiotów nie są efektywnie wykorzystywane do neutralizowania łącznego poziomu opodatkowania, adekwatnego do wyniku całej grupy kapitałowej.
„Raport nie pozostawia złudzeń – średnia ESP w wysokości 33% to nie anomalia, ale poziom utrwalający się od lat. To kiepska wiadomość dla właścicieli i inwestorów. Dla zarządzających to wciąż wyzwanie, które to jednak można równocześnie odczytywać jako potencjał i przestrzeń do poprawy efektywności. Najbardziej niepokojącym i jednocześnie zaskakującym pozostaje szerokie grono podmiotów i grup kapitałowych, które mimo braku generowanych zysków płacą podatek dochodowy. Z pewnością bywają grupy kapitałowej, w których pojawiają się sytuacje incydentalne wynikające ze zdarzeń nadzwyczajnych. Niekiedy na skutek szczególnych okoliczności, mimo rzetelnych analiz i rozważań, nie da się istniejącej nieefektywności zaradzić. Nasze doświadczenia dowodzą jednak, iż wciąż zaskakująco szerokie spektrum grup kapitałowych ma potencjał do zwiększenia swojej efektywności na płaszczyźnie podatkowej i wcale nie chodzi tutaj o wyrafinowane i balansujące na granicy prawa operacje, ale sięgnięcie po instrumenty, które wprost wynikają z przepisów i są wprowadzane do polskiego systemu w ramach – jak należy przyjmować – świadomie kształtowanej polityki fiskalnej polskiego ustawodawcy” – zakończył partner w Departamencie Doradztwa Grant Thornton Grzegorz Szysz, cytowany w materiale.
Źródło: ISBnews

17 godzin temu







