Jak wynika z danych Barometru firmy leasingowej EFL na III kwartał br. subindeks dla firm handlowych wyniósł 48,3 pkt., co oznacza wzrost o zaledwie 0,4 pkt. kw./kw.
Wartość wskaźnika utrzymuje się poniżej progu ograniczonego rozwoju (50 pkt.) już od początku 2022 r. To sytuacja, z którą nie walczy żadna inna badana branża. Wciąż zdecydowanie więcej przedsiębiorców prognozuje spadek sprzedaży niż jej wzrost (24 proc. vs. 6 proc.). Plany inwestycyjne również nie napawają optymizmem, praktycznie zanikły, gdyż o nowych projektach mówi zaledwie 1 proc. firm.
Handel wyjątkowo podatny na wstrząsy w otoczeniu społeczno-polityczno-gospodarczym
– Od kilku lat handel nie jest w stanie wyjść z pułapki niskich odczytów Barometru i wciąż pozostaje poniżej progu sprzyjającego rozwojowi. Wynik za III kwartał, choć minimalnie wyższy niż trzy miesiące temu, nie zmienia ogólnego obrazu. To branża wyjątkowo podatna na wstrząsy w otoczeniu społeczno-polityczno-gospodarczym. Pandemia, wojna w Ukrainie, spowolnienie gospodarki europejskiej i globalne napięcia handlowe tworzą warunki, w których trudno o odważne decyzje inwestycyjne. Do tej pory motor napędowy stanowiła konsumpcja krajowa, ale teraz jej dynamika wyraźnie hamuje. Handel detaliczny rośnie w tempie, które trudno uznać za satysfakcjonujące. W takiej sytuacji przedsiębiorcy skupiają się raczej na przetrwaniu niż na ekspansji – mówi Robert Dudziński, dyr. sprzedaży w firmie Carefleet, zarządzającej flotami pojazdów firmowych.
Najniższy subindeks wśród badanych branż
Handel, podobnie jak w poprzednim kwartale, odnotował najniższy subindeks wśród 6 badanych przez EFL sektorów. Wartość Barometru EFL dla firm handlowych na III kwartał br. wyniosła 48,3 pkt., o 0,4 pkt. więcej niż kwartał wcześniej. Sektor od grudnia 2021 roku ani razu nie uzyskał wyniku powyżej progu OR (50 pkt.).
Próg OR to poziom ograniczonego rozwoju firm z sektora MŚP, który w Barometrze EFL wynosi co najmniej 50 pkt. Stanowi algorytm stworzony na podstawie danych zgromadzonych w trakcie badania przedsiębiorców dotyczących 4 sfer: poziomu sprzedaży, planowanych inwestycji w środki trwałe, płynności finansowej i zapotrzebowania na zewnętrzne finansowanie. Przyjmuje wartości od 0 do 100, przy czym zagregowany wynik powyżej 50 pkt. oznacza, iż występują sprzyjające warunki do rozwoju sektora MŚP, natomiast wynik niższy oznacza, iż warunki te są niekorzystne.
Inwestycje w odwrocie, a sprzedaż rośnie minimalnie
Podobnie jak w poprzednich kwartałach, niska wartość subindeksu to efekt przewagi pesymistycznych opinii w większości badanych obszarów. W przypadku inwestycji nastąpił wyraźny spadek: tylko 1 proc. firm planuje nowe projekty, podczas gdy kwartał wcześniej taką opinię wyraziło 8 proc. respondentów. 20 proc. spodziewa się ich ograniczenia, a największa grupa (79 proc.) nie przewiduje zmian.
Tylko odrobinę lepiej wyglądają prognozy sprzedaży. 6 proc. przedsiębiorców spodziewa się wyższych obrotów (o 1 pkt proc. więcej niż w II kwartale br.), a 24 proc. obawia się spadków (wzrost o 1 pkt proc.). 70 proc. firm nie przewiduje większych zmian w tym obszarze.
Płynność finansowa pod presją
W ujęciu kwartalnym pogorszyły się także nastroje dotyczące płynności finansowej. 6 proc. firm prognozuje jej poprawę (spadek z 7 proc. w II kwartale br.), a 21 proc. obawia się pogorszenia sytuacji. 73 proc. przedsiębiorców nie oczekuje zmian. Podobnie jak wcześniej, jedynie w obszarze finansowania zewnętrznego odsetek wskazujących na wzrost zapotrzebowania jest większy niż prognozujących jego spadek (24 proc. wobec 4 proc.). Jednak w tej chwili leasing czy kredyt częściej służą do regulowania bieżących zobowiązań, niż do finansowania inwestycji.
Wartość głównego indeksu Barometru EFL na III kwartał 2025 r. wyniosła 51,5 pkt. Osiągnięty poziom jest o 0,9 pkt. wyższy niż w II kwartale 2025 r.