Płatności obszarowe 2026 – Komisja Europejska wprowadzi limit?

Komisja Europejska chce ograniczyć płatności obszarowe na 2026. Na czym miałyby polegać i kogo najbardziej mogą dotknąć planowane ograniczenia?

Płatności obszarowe 2026 są podstawowym instrumentem wsparcia rolników w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. W Polsce, by ograniczyć nadużywania środków, będą przysługiwały wyłącznie aktywnym rolnikom, czyli takim, którzy prowadzą rzeczywistą działalność rolniczą. Tymczasem w Komisji Europejskiej szykują się kolejne plany, których celem jest wprowadzenie limitu płatności obszarowych.

Jak Komisja Europejska planuje wpłynąć na płatności obszarowe w 2026?

Komisja Europejska chce wprowadzić limit płatności obszarowych do 100 tys. euro rocznie na rolnika. Jednakże wiele państw członkowskich sprzeciwia się jednak temu pomysłowi, mimo iż dotyczyłby on jedynie kilku dużych gospodarstw rolnych. Komisarz UE ds. rolnictwa, Christophe Hansen nalega na wprowadzenie ograniczeń i obniżenie płatności obszarowych. A to spotyka się ze sprzeciwem większości ministrów rolnictwa. Jednakże komisarz Hansen podtrzymuje swój cel, jakim jest większe skoncentrowanie finansowania Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na mniejszych gospodarstwach rodzinnych. Dlatego też, na spotkaniu ministrów rolnictwa UE w dniu 17 listopada, bronił swojego wniosku dotyczącego pułapu i degresywnej skali płatności obszarowych.

Dlaczego komisarz ds. rolnictwa forsuje obniżenie dopłat?

Według Hansena gospodarstwa rodzinne generują o 47% niższe dochody w porównaniu z innymi rodzajami działalności. Biorąc pod uwagę ograniczone środki publiczne, konieczne jest ukierunkowanie środków wsparcia dochodów tam, gdzie rynek nie zapewnia wystarczających zachęt. Podkreślił on, iż ograniczenie płatności bezpośrednich powyżej 100 tys. euro rocznie dotknęłoby tylko największych beneficjentów. Tymczasem około 96% europejskich rolników nie odczułoby skutków tego ograniczenia.

Komisja Europejska chce ograniczyć płatności obszarowe do 100 000 euro rocznie na odbiorcę. Wiele państw członkowskich sprzeciwia się jednak temu pomysłowi, mimo iż dotyczyłby on jedynie kilku dużych gospodarstw rolnych

fot. Canva

Płatności obszarowe w 2026 – kto jest przeciwko zmianom?

Jednakże rząd niemiecki sprzeciwia się wprowadzeniu ograniczeń na płatności obszarowe na 2026. Federalny minister rolnictwa, Alois Rainer, ostro skrytykował propozycję Hansena dotyczącą ograniczenia płatności obszarowych. Niemiecki polityk z CSU stwierdził, iż skutki dla państw członkowskich będą bardzo zróżnicowane. Zaapelował o większą elastyczność państw członkowskich w polityce rolnej. Jednocześnie odrzucił podwyższenie pułapu dla dopłat powiązanych z produkcją.

Poza Niemcami, plany Hansena dotyczące ograniczenia dopłat spotkały się z krytyką przede wszystkim ze strony wschodnich państw członkowskich. Węgry podkreśliły, iż proponowane cięcia dotkną choćby średniej wielkości gospodarstwa rodzinne. Ponadto programy rolnictwa ekologicznego muszą być przez cały czas promowane na każdym hektarze. Tymczasem Słowacja obawia się, iż w szczególności najbardziej produktywne gospodarstwa poniosą straty ekonomiczne z powodu ograniczeń. Zagroziłoby to również bezpieczeństwu żywnościowemu.

A komu zmiany się podobają?

Tymczasem Austria i Grecja wyraziły odmienne stanowiska. Oba kraje mogłyby zaakceptować limit na płatności obszarowe 2026. Jednakże grecka delegacja zastrzegła jednak, iż żaden limit nie może zmniejszać całkowitej kwoty pomocy dla wszystkich państwa członkowskiego.

W tym kontekście komisarz UE ds. rolnictwa Hansen zapewnił o swojej pewności. Podkreślił, iż środki przyznane każdemu państwu członkowskiemu nie zostaną ograniczone limitem. Według komisarza ds. rolnictwa to państwa członkowskie są odpowiedzialne za dostosowanie środków wsparcia do indywidualnych potrzeb swoich rolników.

Tymczasem Włochy walczą z renacjonalizacją polityki rolnej UE.

Włoski minister rolnictwa Francesco Lollobrigida, przy poparciu wielu państw członkowskich, zaapelował o dalsze „rozległe, istotne zmiany” w propozycjach komisarza Hansena dotyczących reformy WPR. Proponowany minimalny budżet na rozwój obszarów wiejskich, wynoszący 10% dostępnych środków w Narodowym i Regionalnym Funduszu Partnerstwa (KPR), tzw. Jednolitym Funduszu, jest, zdaniem Rzymu, dalece niewystarczający. Włochy przez cały czas dostrzegają niebezpieczeństwo renacjonalizacji WPR w jej najdalej idącym zakresie.

Francuska minister rolnictwa Annie Genevard podkreśliła rolę WPR w bezpieczeństwie żywnościowym . Jej zdaniem fundusze WPR należy traktować również jako formę polityki społecznej, ponieważ stabilizują dochody rolników. Ponadto podkreśliła, iż obszary znajdujące się w niekorzystnej sytuacji nie powinny ucierpieć w wyniku nowego systemu finansowania.

Czytaj również: Wspólna Polityka Rolna po 2027. Co czeka polskich rolników według ostatnich debat w Brukseli?

Źródło: agrarheute.com