5 godzin temu
Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności (PSNM) opublikowało najnowszą wersję narzędzia „Licznik AFIR”, przedstawiającą aktualny stan wdrażania przez Polskę postanowień unijnego rozporządzenia w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (AFIR). Pierwszy termin realizacji wynikających z niego obowiązków upływa za osiem miesięcy.
Według danych zaprezentowanych przez PSNM, w zakresie rozbudowy infrastruktury ładowania pojazdów osobowych i dostawczych wzdłuż bazowej sieci TEN-T Polska osiągnęła około 13% wymaganej docelowej wartości. W przypadku sieci kompleksowej oraz infrastruktury przeznaczonej dla pojazdów ciężkich poziom realizacji pozostaje na poziomie 0%.
Rozporządzenie (UE) 2023/1804, przyjęte przez Parlament Europejski i Radę UE, weszło w życie w kwietniu 2024 r. i stanowi najważniejszy instrument regulacyjny wspierający rozwój infrastruktury dla pojazdów zasilanych alternatywnymi źródłami energii w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Przewiduje ono m.in. konieczność dostosowania łącznej mocy punktów ładowania do liczby zarejestrowanych pojazdów elektrycznych oraz budowę stref ładowania w określonych odstępach wzdłuż sieci TEN-T.
Moc infrastruktury ładowania
Zgodnie z przepisami AFIR, na każdy zarejestrowany samochód elektryczny (BEV) państwo członkowskie powinno zapewnić infrastrukturę o minimalnej mocy 1,3 kW; dla pojazdów typu PHEV – 0,8 kW.
Infrastruktura ładowania w Polsce w teorii dysponuje już solidnym ‘zapasem’ mocy w odniesieniu do przepisów AFIR. Warto mieć jednak na uwadze, iż minimalny, wymagany przez AFIR poziom mocy został uzależniony od liczby samochodów z napędem elektrycznym we flocie. Cały polski park osobowych BEV liczy dziś ok. 80 tys. szt. – wyjaśnia Jan Wiśniewski, dyrektor Centrum Badań i Analiz PSNM.
Dla porównania, według danych ACEA, we Francji podobna liczba pojazdów elektrycznych została zarejestrowana w pierwszym kwartale 2024 r., natomiast w Holandii w ciągu trzech kwartałów 2023 r. W konsekwencji aktualny poziom wypełnienia wymagań w Polsce wynika przede wszystkim z wczesnego etapu rozwoju rynku elektromobilności.
Sieć TEN-T – obowiązki i realizacja
AFIR nakłada na państwa członkowskie obowiązek rozmieszczenia stref ładowania o mocy min. 400 kW co 60 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T (do 2027 r. moc ta powinna wzrosnąć do 600 kW). Obowiązek ten dotyczy obu kierunków ruchu. Analogiczne wymagania odnoszą się do sieci kompleksowej TEN-T.
Obecny poziom realizacji w Polsce wynosi 13% w odniesieniu do celów wyznaczonych na 2025 r. oraz 6% dla 2027 r. W porównaniu do poprzedniego pomiaru z końca 2024 r. oznacza to wzrost o 2 punkty procentowe. Infrastruktura dla pojazdów ciężarowych (eHDV) pozostaje na poziomie zerowym – zarówno pod względem stref ładowania, jak i całkowitej mocy. w tej chwili ogólnodostępne punkty ładowania dla pojazdów ciężkich dostępne są wyłącznie w trzech lokalizacjach, co jest niewystarczające w kontekście wymagań regulacyjnych.
AFIR przewiduje, iż do końca 2027 r. połowa bazowej sieci TEN-T musi być wyposażona w strefy ładowania o mocy co najmniej 2800 kW każda. Do 2030 r. moc ta powinna wzrosnąć do 3600 kW.
Wsparcie instytucjonalne i perspektywy
31 marca 2025 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) uruchomił dwa programy wsparcia, których celem jest przyspieszenie rozbudowy infrastruktury ładowania wzdłuż sieci TEN-T. Łączny budżet programów to 4 mld euro.
Głównym celem dwóch nowych programów wsparcia, które NFOŚiGW uruchomiło 31 marca, jest zdecydowane przyspieszenie rozbudowy infrastruktury wzdłuż sieci TEN-T, a tym samym realizacja obowiązków AFIR w tym zakresie. (…) Wypełnienie obowiązków wyznaczonych na rok 2025 jest już w praktyce niemożliwe. (…) choćby obecny, niski poziom realizacji nie oznacza, iż kierowcy nie mają dostępu do punktów ładowania – na koniec marca funkcjonowało ich ponad 930, co oznacza wzrost o 37% rok do roku. – zaznacza Aleksander Rajch, członek zarządu PSNM.
Kontekst europejski
Zgodnie z danymi Komisji Europejskiej (Transport in the European Union – Current Trends and Issues, 2023), rozwój infrastruktury ładowania wzdłuż korytarzy TEN-T uznawany jest za jedno z kluczowych wyzwań w transformacji sektora transportowego. Wiele państw członkowskich wykazuje opóźnienia w realizacji celów AFIR, choć intensywność inwestycji różni się w zależności od poziomu rozwoju elektromobilności i dostępnych funduszy publicznych.
Znajdziesz nas w Google News
