Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, odpowiadające za 45,3 proc. krajowego PKB, od lat stanowią fundament polskiej gospodarki i imponują dynamicznym rozwojem. Aby jednak utrzymać ten trend, sektor musi sprostać wyzwaniom cyfrowej transformacji oraz ekspansji zagranicznej.
Rosnący udział e-commerce i transakcji międzynarodowych, które przekroczyły już 18 proc., otwiera przed nimi nowe możliwości rozwoju. W obchodzony w czerwcu Dzień Przedsiębiorcy warto przyjrzeć się, czy polskie MŚP potrafią wykorzystać potencjał nowoczesnych technologii, by umocnić swoją pozycję na globalnym rynku.
Zmieniające się realia
Polski sektor MŚP to dynamicznie rozwijająca się część gospodarki, która od lat wykazuje imponujące wyniki. Jak wynika z raportu PARP, od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku przychody przedsiębiorstw niefinansowych wzrosły aż 3,6-krotnie, osiągając wartość 7,9 bln zł w 2022 roku. Produkcja zaś zwiększyła się 3,4-krotnie (do 5,8 bln zł), a wartość dodana 3,3-krotnie (do 1,9 bln zł).
Mikroprzedsiębiorstwa, mimo licznych wyzwań, takich jak inflacja czy rosnąca konkurencja, pozostają najbardziej rentowną grupą w sektorze, osiągając wskaźnik rentowności obrotu na poziomie 8 proc.. Co więcej, w I kwartale 2025 roku zarejestrowano 87 250 nowych przedsiębiorstw, z czego aż 82,4 proc. to mikrofirmy. Chociaż liczba rejestracji spadła o 5,2 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim, stabilny poziom upadłości wskazuje na odporność sektora na trudne warunki gospodarcze.
Jednak, aby utrzymać tempo rozwoju, polskie MŚP muszą dostosować się do zmieniających się realiów rynkowych. Kluczowym elementem tej transformacji jest cyfryzacja, która otwiera przed przedsiębiorcami nowe możliwości zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym.
Cyfryzacja i przyszłość polskiego sektora MŚP
Postępy w cyfryzacji w Polsce są widoczne gołym okiem. Jak wynika z raportu eBay na temat eksportu małych polskich firm, w latach 2012–2022 liczba gospodarstw domowych z dostępem do Internetu wzrosła z 60 proc. do 93,3 proc., a udział internautów dokonujących zakupów online podwoił się, osiągając poziom 90 proc.. Mimo tych imponujących wyników, Polska przez cały czas pozostaje poniżej średniej unijnej pod względem wykorzystania technologii cyfrowych przez przedsiębiorstwa, co wskazuje na duży potencjał do dalszego rozwoju.
Cyfryzacja niesie ze sobą zarówno szanse, jak i wyzwania. Rozwój sieci 5G oraz szersze wdrożenie nowoczesnych technologii mogą znacząco zwiększyć produktywność sektora MŚP. Coraz większą rolę odgrywają również platformy marketplace, które umożliwiają sprzedaż transgraniczną i ułatwiają polskim firmom dotarcie do klientów na całym świecie.
– Polski rynek e-commerce jest dojrzały i dynamiczny, jednak wciąż posiada ogromny potencjał wzrostu, szczególnie w obszarze ekspansji międzynarodowej. w tej chwili aż 78,8 proc. polskich firm prowadzi sprzedaż głównie poprzez własne sklepy internetowe, co wskazuje na silną tendencję do budowania niezależnych platform. Jednocześnie platformy marketplace, które oferują globalny zasięg i łatwiejszy dostęp do zagranicznych klientów, pozostają w dużej mierze niewykorzystane. To ogromna szansa dla polskich MŚP, zwłaszcza w branży automotive, która już teraz wykazuje wysoki potencjał sprzedaży międzynarodowej. Warto podkreślić, iż choć 60,2 proc. firm nie określa jeszcze terminu rozpoczęcia sprzedaży za granicą, to skuteczne wykorzystanie narzędzi marketplace może znacząco przyspieszyć ten proces i pomóc w pokonaniu barier wejścia na rynki globalne – mówi Lorna Dunne, Head of European Central Markets w eBay.
E-commerce motorem napędowym rozwoju polskich MŚP
Polski sektor e-commerce dynamicznie się rozwija, tworząc optymalne warunki dla wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw. Jak pokazują dane BaseLinker, w kwietniu 2025 roku sprzedaż online wzrosła o 8,2 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, a największą popularnością cieszyły się kategorie „dom i ogród” oraz „supermarket”. Co więcej, udział transakcji cross-border w polskim handlu elektronicznym przekroczył już 18 proc., przy imponującej dynamice wzrostu na poziomie 13,1 proc. rok do roku.
Rosnący udział sprzedaży międzynarodowej to wyraźny sygnał, iż coraz więcej polskich firm decyduje się na ekspansję zagraniczną, wykorzystując potencjał platform marketplace. Wśród najczęściej eksportowanych produktów znajdują się części samochodowe, artykuły z kategorii „dom i ogród”, wyposażenie biur i przemysłu, a także odzież i akcesoria. Dzięki tej strategii polskie MŚP nie tylko zwiększają swoje przychody, ale również skutecznie budują rozpoznawalność swoich marek na rynkach międzynarodowych, umacniając swoją pozycję w globalnym e-commerce.
– Platformy marketplace odgrywają coraz większą rolę w ułatwianiu firmom wejścia na zagraniczne rynki. Prognozujemy, że do 2027 roku sprzedaż za ich pośrednictwem będzie stanowić aż 60 proc. handlu e-commerce, generując większość wzrostu w tym sektorze. Kluczowe znaczenie mają również nowoczesne technologie wspierające handel transgraniczny, takie jak narzędzia oparte na AI do tłumaczeń i tworzenia ofert, analizy danych czy optymalizacji logistyki. Dzięki takim rozwiązaniom małe i średnie firmy mogą nie tylko skutecznie konkurować na tych rynkach, ale również rozwijać swoją działalność w sposób zrównoważony i skalowalny – dodaje Lorna Dunne, Head of European Central Markets w eBay.