5 godzin temu
Nowy testament unieważnia poprzedni — najprostszy sposób
Najczęstszym i najbardziej pewnym sposobem aktualizacji testamentu jest sporządzenie całkowicie nowego dokumentu.
Zgodnie z polskim prawem spadkowym, nowszy testament automatycznie uchyla poprzedni w całości. Jedynym warunkiem jest sporządzenie go z zachowaniem wszystkich wymagań formalnych.
Zatem nowy testament musi być wyraźnie datowany i podpisany własnoręcznie przez testatora. Warto w treści dokumentu wyraźnie napisać, iż "niniejszym testamentem uchylam wszystkie wcześniej sporządzone testamenty i kodycyle". Takie sformułowanie eliminuje wszelkie wątpliwości co do intencji testatora i zapobiega sporom spadkowym.
Kodycyl — eleganckie rozwiązanie dla małych zmian
Kodycyl to prawny instrument pozwalający na wprowadzenie częściowych zmian w testamencie bez konieczności przepisywania całego dokumentu.Reklama
Może służyć do dodania nowych zapisów, zmiany spadkobierców poszczególnych przedmiotów lub wprowadzenia dodatkowych dyspozycji.
Aby kodycyl był prawnie skuteczny, musi spełniać te same wymogi formalne co testament.
W przypadku testamentu holograficznego (pisanego odręcznie), kodycyl również musi być napisany całkowicie własną ręką, datowany i podpisany.
Kodycyl powinien też wyraźnie odwoływać się do konkretnego testamentu, wskazując jego datę sporządzenia. Gdy nie będzie możliwe jednoznaczne stwierdzenie odnośnie do którego dokumentu należy go stosować, kodycyl nie będzie prawnie ważny.
Testament holograficzny — zmiany tylko własną ręką
Testament holograficzny to jedna z najczęstszych form testamentu ze względu na prostotę sporządzenia. Jednak wszelkie zmiany muszą być wprowadzone z zachowaniem szczególnych rygorów. Każda poprawka, dopisek czy skreślenie musi być opatrzone datą i podpisem testatora.
Niedopuszczalne jest wprowadzanie zmian przez inne osoby, choćby na polecenie testatora. Fragmenty napisane przez inną osobę niż testator powodują nieważność całego testamentu. choćby drobne poprawki ortograficzne wprowadzone przez współmałżonka mogą spowodować unieważnienie dokumentu przez sąd.
Testament notarialny — formalne bezpieczeństwo
Testament sporządzony w formie aktu notarialnego oferuje największe bezpieczeństwo prawne, ale jego zmiana wymaga ponownego stawiennictwa u notariusza.
Nie można samodzielnie wprowadzać poprawek w testamencie notarialnym — każda zmiana wymaga sporządzenia nowego aktu lub kodycylu przed notariuszem.
Koszt aktualizacji testamentu notarialnego może wynieść choćby kilkaset złotych: wszystko zależy od tego, jakie zapisy mają być w nim zawarte.
Forma notarialna gwarantuje jednak prawną poprawność dokumentu i eliminuje ryzyko jego zakwestionowania przez spadkobierców.
Odwołanie testamentu to jego unieważnienie
Czasami najlepszym rozwiązaniem jest całkowite odwołanie istniejącego testamentu. Może to nastąpić poprzez wyraźne oświadczenie woli w nowym dokumencie, fizyczne zniszczenie testamentu lub spisanie oświadczenia o jego odwołaniu.
Odwołanie testamentu może być częściowe lub całkowite. Częściowe odwołanie dotyczy konkretnych zapisów, podczas gdy całkowite oznacza powrót do dziedziczenia ustawowego.
Warto pamiętać, iż samo zniszczenie egzemplarza testamentu przechowywanego w domu nie gwarantuje jego unieważnienia, jeżeli kopie znajdują się u notariusza lub w sądzie.
Kiedy trzeba zaktualizować testament?
Niektóre wydarzenia życiowe automatycznie wpływają na skuteczność testamentu lub wymagają jego pilnej aktualizacji. Do najważniejszych należą: zawarcie małżeństwa, rozwód, separacja, narodziny dzieci, śmierć spadkobiercy wymienionego w testamencie oraz znaczące zmiany majątkowe.
Polskie prawo przewiduje, iż zawarcie małżeństwa przez testatora automatycznie unieważnia testament sporządzony przed ślubem, chyba iż z treści dokumentu wynika, iż został sporządzony z myślą o przyszłym małżeństwie.
Rozwód nie unieważnia testamentu automatycznie, ale może wymagać aktualizacji, szczególnie jeżeli były małżonek był głównym spadkobiercą.
Błędy w testamencie, które mogą kosztować spadkobierców fortunę
Najczęstszymi błędami przy aktualizacji testamentu są nieczytelne poprawki bez daty i podpisu, wprowadzanie zmian przez osoby trzecie, używanie różnych długopisów w tym samym dokumencie bez wyjaśnienia oraz nieprecyzyjne sformułowania dotyczące odwołania poprzednich testamentów.
Szczególnie niebezpieczne są sytuacje, gdy testator posiada kilka wersji testamentu bez wyraźnego wskazania, który jest aktualny.
Sądy w takich przypadkach muszą ustalać chronologię i intencje testatora, a to zwykle prowadzi do długotrwałych sporów spadkowych. Koszty procesów sądowych mogą pochłonąć znaczną część spadku.
Przechowywanie i zabezpieczenie zaktualizowanego testamentu
Testament powinien być przechowywany w bezpiecznym miejscu, dostępnym dla zaufanej osoby po śmierci testatora. Zaleca się powiadomienie najbliższych o miejscu przechowywania testamentu bez ujawniania jego treści.
Coraz popularniejsze staje się złożenie testamentu w depozycie notarialnym lub w sądzie rejonowym adekwatnym dla ostatniego miejsca zamieszkania testatora.
Taki sposób przechowywania gwarantuje, iż dokument nie zostanie przypadkowo zniszczony lub ukryty przez niezadowolonych spadkobierców. Koszt złożenia testamentu w depozycie wynosi około 100-150 złotych.
KO
