Usprawnienie kolejowego dostępu do portów morskich nad Bałtykiem to jedno z kluczowych przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych w ostatnich latach przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Dzięki przeprowadzonym pracom do terminali w Gdańsku i Gdyni dociera w tej chwili więcej dłuższych i cięższych składów, mogących przewozić większe ilości ładunków najekologicznieszym środkiem transportu – koleją. To jednak dopiero część działań mających na celu zwiększenie przepustowości linii prowadzących do portów.

Rozwój gospodarki krajowej wymaga sprawnego połączenia Polski z „oknami na świat”, jakimi są nadbałtyckie porty. Odpowiedzią na rosnące potrzeby przewozów towarowych są zarówno zrealizowane w ostatnich latach, jak i planowane przez PLK inwestycje.

Prace rozpoczęte w latach 2019–2020 nad poprawą dostępu kolejowego do portu w Gdańsku (zakończone w 2022 r.) oraz w Gdyni (finał w 2024 r.) zwiększyły możliwości przeładunkowe stacji i umożliwiły obsługę cięższych i dłuższych pociągów, zdolnych przewozić więcej towarów. Kolej – jako najbardziej przyjazny środowisku środek transportu – staje się dzięki temu bardziej konkurencyjna wobec transportu drogowego. Zwiększona rola kolei sprzyja ochronie środowiska i redukuje liczbę ciężarówek na drogach. Dzięki wymianie torów i rozjazdów, elektryfikacji, wdrożeniu nowych urządzeń sterowania ruchem oraz modernizacji i budowie obiektów inżynieryjnych, wzrosła przepustowość stacji przyportowych. Łączna wartość tych prac to około 3,3 mld zł netto, przy wsparciu finansowym z instrumentu CEF „Łącząc Europę”.

Modernizacja linii kolejowej nr 201 na trasie Bydgoszcz – Trójmiasto ma najważniejsze znaczenie dla rozwoju portu w Gdyni. Inwestycja rozpoczęła się w 2021 r. od prac na liniach stycznych. We wrześniu 2024 r. podpisano kontrakt na roboty na odcinku Somonino – Gdańsk Osowa wraz z elektryfikacją linii nr 229 Glincz – Kartuzy, o wartości ponad 1,2 mld zł netto. Z kolei w grudniu zawarto umowę na prace na odcinku Kościerzyna – Somonino (linia 201) oraz Somonino – Kartuzy (linia 214) za blisko 1,3 mld zł netto. Zakończenie tych robót przewidziano na 2028 r. Na pozostałych fragmentach, tj. Gdańsk Osowa – Gdynia Główna oraz Kościerzyna – Maksymilianowo (w ramach 4 kontraktów), realizacja prac i uzyskanie wszystkich dopuszczeń planowane są w latach 2025–2032. Rozbudowana infrastruktura zwiększy przepustowość linii i umożliwi kursowanie większej liczby pociągów towarowych, wzmacniając potencjał portu w Gdyni oraz wspierając rozwój gospodarczy Trójmiasta i regionu.

Trwają także przygotowania do ogłoszenia przetargu na wybór wykonawcy (w formule „projektuj i buduj”) dla inwestycji związanej ze zwiększeniem przepustowości ciągu Tczew – Gdynia na odcinku Pszczółki – Pruszcz Gdański. Planowana budowa czterotorowego układu torowego na tym fragmencie ułatwi kolejowy transport towarów do portu w Gdańsku, a jednocześnie pozwoli poprawić ofertę pasażerską i skomunikowanie Trójmiasta z innymi częściami kraju. Prace budowlane mają być prowadzone w latach 2028–2030.