14 godzin temu
Para walutowa USD/JPY cofnęła się do poziomu 156,60 po osiągnięciu wczoraj wielomiesięcznego szczytu w okolicach 157,90. To najwyższy poziom od 10 miesięcy, co naturalnie wywołało poważne obawy japońskich decydentów politycznych oraz zwiększyło spekulacje na temat możliwej interwencji walutowej.
Obecna dynamika na rynku walutowym odzwierciedla złożoną interakcję czynników fundamentalnych, w tym rozbieżności w polityce pieniężnej między Bankiem Japonii a Rezerwą Federalną, wzrost presji inflacyjnej w Japonii oraz niepewność co do tempa normalizacji polityki monetarnej przez japoński bank centralny.
Trwała presja inflacyjna powyżej celu banku centralnego
Według najnowszych danych opublikowanych przez japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, roczna stopa inflacji w Japonii w październiku 2025 r. wzrosła do 3,0% wobec 2,9% odnotowanych we wrześniu, osiągając najwyższy poziom od lipca br. Jest to już 43. kolejny miesiąc, w którym inflacja utrzymuje się powyżej docelowego poziomu 2% wyznaczonego przez Bank Japonii.
Kluczowe wskaźniki inflacyjne przedstawiają się następująco:
- Inflacja bazowa (z wyłączeniem żywności): 3,0% r/r (wzrost z 2,9%),
- Inflacja bazowa core (z wyłączeniem żywności i energii): 3,1% r/r (wzrost z 3,0%),
- Inflacja ogółem (headline): 3,0% r/r.
Wzrost inflacji został w znacznej mierze napędzony przez rosnące koszty energii elektrycznej, które zwiększyły się o 3,5% r/r w październiku (wobec 3,2% we wrześniu), głównie w wyniku wygaśnięcia rządowych subsydiów energetycznych. Analitycy BBH podkreślają, iż utrzymująca się wysoka inflacja, w połączeniu ze zwiększonym wsparciem fiskalnym i solidną aktywnością gospodarczą, stanowi argument za podwyżką stóp procentowych przez BoJ w grudniu.
Bezprecedensowy pakiet stymulacyjny rządu Takaichi
W dniu dzisiejszym gabinet premier Sanae Takaichi zatwierdził kompleksowy pakiet środków gospodarczych o wartości 21,3 biliona jenów (ok. 135 miliardów USD), z czego wydatki z rachunku ogólnego wynoszą 17,7 biliona jenów (112 miliardów USD). Jest to największy pakiet stymulacyjny od czasu pandemii COVID-19, znacząco przekraczający ubiegłoroczny budżet uzupełniający w wysokości 13,9 biliona jenów.
Struktura pakietu obejmuje:
- 11,7 biliona jenów przeznaczonych na łagodzenie skutków wzrostu cen dla gospodarstw domowych (w tym ulgi podatkowe),
- 7,2 biliona jenów na inne środki stymulacyjne,
- 2,7 biliona jenów w formie ulg podatkowych,
- 900 miliardów jenów z rachunków specjalnych.
Ekonomiści wskazują, iż tak znaczny pakiet fiskalny, stanowiący 2,8% PKB Japonii, będzie wymagał dodatkowej emisji obligacji rządowych (JGB), co może wywołać obawy rynków finansowych dotyczące stabilności fiskalnej kraju.
Perspektywy polityki monetarnej Banku Japonii
Prezes Banku Japonii, Kazuo Ueda, sygnalizuje możliwość podwyżki stóp procentowych w najbliższym czasie, jednak pozostaje ostrożny w swoim podejściu. Jak podają źródła z BoJ, prezes Ueda zamierza poczekać na początkowe wyniki corocznych negocjacji płacowych (shunto), które tradycyjnie realizowane są w okresie luty-marzec, przed podjęciem decyzji o dostosowaniu polityki monetarnej.
Rynki finansowe pozostają sceptyczne co do możliwości podwyżki stóp w grudniu. Według rynku kontraktów swap, prawdopodobieństwo podwyżki stóp podczas najbliższego posiedzenia BoJ 19 grudnia 2025 r. wynosi poniżej 20%. Pełna podwyżka o 25 punktów bazowych jest wyceniana dopiero na marzec 2026 r.
Bank Japonii utrzymał w październiku 2025 r. referencyjną stopę procentową na niezmienionym poziomie 0,5%, co stanowi najwyższy poziom kosztów pożyczek od rozpoczęcia cyklu normalizacji polityki monetarnej.
Solidne wskaźniki aktywności gospodarczej
Dane dotyczące aktywności sektora prywatnego w Japonii wykazują pozytywną dynamikę. Złożony wskaźnik PMI wzrósł w listopadzie do 52,0 punktów z 51,5 punktów w październiku, osiągając najwyższy poziom od trzech miesięcy. Wzrost był napędzany przez wolniejsze tempo spadków w sektorze produkcyjnym, podczas gdy sektor usług odnotował solidne tempo wzrostu na poziomie 53,1 punktów, utrzymując wartość z poprzedniego miesiąca.
Te dane potwierdzają, iż japońska gospodarka kontynuuje ożywienie, co dodatkowo wzmacnia argumenty zwolenników zacieśnienia polityki monetarnej w BoJ.
Polityka monetarna Rezerwy Federalnej – czynnik zewnętrzny
Sytuacja na rynku USD/JPY jest również kształtowana przez politykę Rezerwy Federalnej USA. W październiku 2025 r. Fed obniżył stopę funduszy federalnych o 25 punktów bazowych do przedziału 3,75%-4,00%, co było drugim cięciem w bieżącym roku.
Jednak według protokołów z ostatniego posiedzenia FOMC, opublikowanych 19 listopada, wielu decydentów Fed sprzeciwiało się dalszym cięciom stóp w grudniu. Prawdopodobieństwo obniżki stóp przez Fed w grudniu spadło do zaledwie 22% z 97% odnotowanych w połowie października, zgodnie z danymi ekonomistów ankietowanych przez Trading Economics.
Utrzymanie relatywnie wysokich stóp procentowych w USA przy potencjalnej podwyżce stóp w Japonii będzie prawdopodobnie redukować dyferencjał stóp procentowych między oboma krajami, co teoretycznie powinno wspierać umocnienie jena względem dolara.
Ryzyko interwencji walutowej
W kontekście osłabienia jena japońskie władze monetarne i fiskalne zintensyfikowały ostrzeżenia dotyczące możliwej interwencji na rynku walutowym. Minister finansów zasygnalizował w dniu dzisiejszym możliwość wspólnej interwencji rządu i Banku Japonii na rynku dewizowym w celu powstrzymania gwałtownego spadku wartości jena.
Władze japońskie wyrażają rosnące obawy, iż słabość jena, napędzana częściowo przez obawy fiskalne związane z dużym pakietem stymulacyjnym, może dodatkowo podbić koszty importu i pogłębić presję inflacyjną w gospodarce.
Podsumowanie i perspektywy
Para USD/JPY znajduje się w tej chwili w punkcie krytycznym, gdzie ścierają się przeciwstawne siły fundamentalne. Z jednej strony, utrzymująca się wysoka inflacja w Japonii i sygnały możliwych podwyżek stóp przez BoJ wspierają jena. Z drugiej strony, brak pośpiechu banku centralnego w normalizacji polityki monetarnej oraz masywny pakiet stymulacyjny rządu mogą ograniczać aprecjację waluty japońskiej.
W najbliższych tygodniach najważniejsze będą:
- Decyzja Banku Japonii 19 grudnia 2025 r.
- Decyzja Rezerwy Federalnej dotycząca stóp procentowych
- Reakcja rynków obligacji na zwiększoną emisję JGB
- Ewentualne działania interwencyjne władz japońskich
Analitycy oczekują utrzymania podwyższonej zmienności na parze USD/JPY w kolejnych miesiącach, przy czym kluczowym czynnikiem będzie tempo normalizacji polityki monetarnej przez Bank Japonii oraz rzeczywisty wpływ pakietu fiskalnego na trajektorię wzrostu gospodarczego i inflacji.
