2 godzin temu
Sejmowe komisje opowiedziały się w poniedziałek za dwoma deregulacyjnymi projektami autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Jeden z nich zakłada, iż ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości - co do zasady - nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS.
Będzie prościej o zasiłek pogrzebowy. Komisje sejmowe popierają deregulację
Projekty omawiane były na łączonym posiedzeniu komisji ds. deregulacji oraz komisji polityki społecznej i rodziny. Pierwszy z nich zakłada zmiany w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
- Istotą projektu, ponieważ jest to projekt deregulacyjny, jest przyspieszenie i uproszczenie procedur przyznawania i wypłaty zasiłku pogrzebowego, a w konsekwencji zmiany w zakresie regulacji postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe dotyczące zasiłku pogrzebowego - podkreślił wiceminister w MRPiPS Sebastian Gajewski.Reklama
Zmiana zakłada wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą - co do zasady - ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS.
Wyjątkiem będą dwie sytuacje. Pierwsza dotyczy poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot (pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związek wyznaniowy), czyli gdy zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty.
Druga sytuacja - kiedy decyzja będzie wydawana w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członka rodziny, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, czyli gdy zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu (obecnie nie wyższej niż 4 tys., od 2026 r. - 7 tys.).
ZUS wyda decyzję w sprawie zasiłku pogrzebowego w wybranych przypadkach
ZUS będzie natomiast wydawał decyzję ustalającą prawo do zasiłku pogrzebowego, o ile koszty pogrzebu poniosła osoba obca dla zmarłego lub inny podmiot albo zasiłek pogrzebowy przysługuje proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu, a nie w kwocie zryczałtowanej.
Projekt przewiduje też wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą wniosek w sprawie przyznania zasiłku pogrzebowego będzie mógł zostać złożony bezpośrednio do organu rentowego lub za pośrednictwem zakładu pogrzebowego. Dzięki temu - jak czytamy - nastąpi uregulowanie trybu pośrednictwa zakładów pogrzebowych we wnioskowaniu o zasiłek pogrzebowy.
W projekcie przewidziano także skrócenie terminu wypłaty zasiłku pogrzebowego. Wprowadzono zasadę gwarantującą wydanie decyzji w sprawie prawa do zasiłku pogrzebowego w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.
Przyjęte przez komisję poprawki mają charakter redakcyjny. Przyjęta została również poprawka zmieniająca termin wejścia w życie ustawy - zamiast 14 dni od jej ogłoszenia wejdzie w życie od 1 stycznia 2026 r.
Zasiłek pogrzebowy rośnie do 7 tys. zł
Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy wzrośnie z 4 tys. do 7 tys. zł. Nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a na początku czerwca podpisał ją prezydent Andrzej Duda.
Drugi projekt deregulacyjny nowelizuje ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych.
Nowelizacja ustawy o ubezpieczeniach społecznych
Wiceminister Gajewski wyjaśnił, iż istotą projektu jest rozszerzenie katalogu podmiotów, którym ZUS udostępnia nieodpłatnie dane z konta płatników składek. Dane będą udostępniane jednorazowo, za zgodą płatnika.
- Taka regulacja jest o tyle ważna, iż dane, które są odzwierciedlone na kontach płatników składek (...) stanowią tajemnicę chronioną prawem, w związku z czym każdy przypadek, w którym ZUS może, czy ma przekazywać dane z konta płatników składek innym podmiotom, musi zostać wskazany w przepisie prawa - zaznaczył.
Obecnie - jak podkreślił - ZUS przekazuje dane m.in. sądom, prokuraturom, organom podatkowym, Państwowej Inspekcji Pracy, policji, straży granicznej, służbie więziennej, komornikom, ośrodkom pomocy społecznej czy ministrowi rodziny, pracy i polityki społecznej.
Projekt przewiduje wprowadzenie dwóch dodatkowych grup podmiotów, którym ZUS nieodpłatnie będzie mógł dane udostępniać. Pierwsza to banki, instytucje finansowe, kredytowe i pożyczkowe. - Tym podmiotom będzie ZUS mógł przekazywać dane o płatniku składek w związku z realizacją wniosku płatnika składek o udzielenie kredytu, pożyczki albo innej usługi, która została przewidziana w prawie bankowym - wyjaśnił Gajewski.
Drugą grupą będą osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które są przedsiębiorcami. - Ta grupa będzie mogła otrzymać z ZUS dane o płatniku składek w zakresie, w którym jest to potrzebne do weryfikacji sytuacji finansowej i gospodarczej płatnika składek - zaznaczył.
Gajewski wyjaśnił, iż udostępniane dane będą dotyczyły identyfikacji płatnika, okresu rozliczeniowego oraz przede wszystkim staniu rozliczeń składek, do których poboru upoważniony jest ZUS.
- Głównie chodzi nam o to, ażeby umożliwić udostępnianie przez ZUS nieodpłatnie danych w celu po pierwsze oceny zdolności kredytowej płatnika składek, a po drugie w celu przeprowadzenia weryfikacji rzetelności partnera biznesowego - podkreślił.
Przeciwko projektowi podczas obrad opowiadali się posłowie PiS. - Te zmiany ustawowe, które przedstawia komisja deregulacyjna są w dużej mierze szkodzące i dające pole do działania podmiotom, które niekoniecznie mogą we adekwatny sposób wykorzystać dane - zaznaczyła poseł Wioletta Kulpa (PiS), dodając, iż Urząd Ochrony Danych Osobowych wcześniej negatywnie zaopiniował projektowaną regulację.
Komisja niejednogłośnie opowiedziała się za projektem - wraz z poprawkami redakcyjnymi.
***
