Zboże z Ukrainy częściowo uwięzione w portach Wielkiej Odessy. Niedzielne spotkanie Donalda Trumpa z Wołodymyrem Zełenskim (28.12.2025) zakończyło się deklaracją, iż 90% punktów planu pokojowego jest już gotowych. Jednak za kulisami dyplomacji trwa brutalna, obustronna wymiana ciosów. Rosja niszczy infrastrukturę portową Odessy, by odciąć Ukrainę od dochodów ze sprzedaży zbóż, a Kijów odpowiada zmasowanymi atakami na rosyjskie rafinerie i „flotę cieni”, uderzając w krwiobieg finansowy Kremla.

1. Paraliż Odessy: Grudniowy bilans strat

Choć do listopada 2025 r. ukraińskie porty przeładowały rekordowe 68 mln ton ładunków, grudzień przyniósł gwałtowną zapaść. Zmasowane ataki dronów i rakiet na terminale w obwodzie odeskim sprawiły, iż eksport niemal stanął w miejscu.

Realizacja kontraktów morskich (stan na 22.12.2025):

• Pszenica: tylko 375 tys. ton z 1 mln ton planowanych (37,5%).
• Kukurydza: 1,5 mln ton z 2 mln ton (75%).
• Olej słonecznikowy: 275 tys. ton z 410 tys. ton (67%).

2. Kolej: Wzrost tranzytu, ale fizyki nie da się oszukać

W obliczu blokady morskiej, ukraińskie zboże masowo trafia na tory. Dane z połowy grudnia pokazują wzrost przejazdów o 22% w porównaniu do listopada (średnio 206 wagonów zbożowych na dobę).

Dla polskiego rolnika to sygnał alarmowy: choć import do Polski jest zakazany, rekordowy tranzyt może zapchać krajowe węzły kolejowe i terminale w Gdańsku czy Gdyni, utrudniając wywóz krajowego ziarna. Pamiętajmy: jeden statek klasy Panamax zabiera tyle zboża, co 1100 wagonów. Kolej jest jedynie „kroplówką”, która nie rozładuje milionów ton zalegających w silosach.

3. Kontratak: Wojna o paliwa i flotę cieni

Ukraina nie pozostaje dłużna i agresywnie niszczy rosyjską płynność finansową. Grudniowa ofensywa dronów wyłączyła z użytku ok. 25% rosyjskich mocy rafineryjnych, a ataki na tankowce tzw. floty cieni drastycznie podnoszą koszty eksportu rosyjskiej ropy. To próba wyczerpania skarbców Kremla tuż przed finalnym podpisaniem planu Trumpa.

Mimo iż zasoby Rosji są większe, Ukraina uderza w „żywą gotówkę”, którą Putin musi przeznaczać na import paliw zamiast na kontynuowanie wojny.

4. Co to oznacza dla cen?

Punkt 16 ogłoszonego przez Trumpa planu pokojowego przewiduje pełną wolność żeglugi i swobodny transport zboża przez Morze Czarne.

• Scenariusz stycznia 2026: jeżeli rozejm wejdzie w życie, na rynek uderzy skumulowana podaż ziarna zablokowanego w grudniu.
• Skutek: Nagłe odblokowanie Odessy w połączeniu z agresywnym eksportem kolejowym może wywołać szok podażowy i powrót do spadków cen zbóż na giełdzie MATIF.

Podsumowanie: Zboże z Ukrainy stało się główną kartą przetargową w rękach Trumpa. Rosja chce zagłodzić agro-eksport Kijowa, a Ukraina „wypalić” rosyjskie finanse naftowe. Rozstrzygnięcie tej licytacji poznamy już w połowie stycznia, a jego skutki odczuje każdy polski producent zbóż.