
Alternarioza marchwi jest groźną chorobą. Należy z nią walczyć, by plony nie straciły na jakości. Zaś jeszcze lepiej jest jej zapobiegać. Nie zawsze jednak jest to możliwe.
Grzyby z rodzaju Alternaria powodują straty gospodarcze w uprawie marchwi zarówno w okresie wegetacji, jak i w okresie przechowalniczym. Zrozumienie charakterystyki patogenu pozwoli przeciwdziałać rozwojowi choroby.
Sprawca alternariozy marchwi
Grzyby z rodzaju Alternaria przeżywają na resztkach roślinnych jako saprobionty, a także na nasionach. Nadmienić trzeba, iż optymalna temperatura dla ich rozwoju wynosi powyżej 20ºC przy umiarkowanej wilgotności powietrza. Na polu masowa infekcja roślin następuje w ciągu kilkudniowej ciepłej i deszczowej pogody. Wówczas bowiem sprawca tej choroby ma sprzyjające warunki do rozwoju. Alternaria dauci zwykle poraża nać, zaś A. radicina powoduje czarną zgniliznę korzeni w przechowalni.

Alternariozę naci marchwi wywołuje Alternaria dauci. Patogen powoduje, iż na liściach i ogonkach liściowych tworzą się drobne, czarne plamy. Choroba pojawia się zwykle w drugiej połowie lipca.
fot. Dr Jan Sobolewski
Jaka jest szkodliwość alternariozy marchwi?
Po porażeniu liści i ogonków liściowych na polu przez gatunki Alternaria następuje obniżenie plonu korzeni. Zaś zaschnięte liście stanowią gęstwinę naci, utrudniającą kombajnowy zbiór korzeni. Z kolei w przechowalniach notuje się corocznie straty powodowane Alternaria radicina, który to patogen jest sprawcą czarnej zgnilizny korzeni. Jednakże w okresie pozbiorczym alternarioza marchwi ma mniejsze znaczenie w porównaniu do innych chorób przechowalnicznych.

Objawem infekcji Alternaria radicina są ciemne, zwykle płytkie plamy na korzeniach marchwi, które pojawiają się głównie w okresie przechowywania.
fot. Dr Jan Sobolewski
Objawy choroby w polu i w przechowalni
Grzyby z rodzaju Alternaria dauci i A. radicina w okresie wschodów stanowią jedną z przyczyn zgorzeli siewek. Alternariozę naci marchwi wywołuje Alternaria dauci. Patogen powoduje, iż na liściach i ogonkach liściowych tworzą się drobne, czarne plamy. Choroba pojawia się zwykle w drugiej połowie lipca.
Z kolei grzyb Alternaria radicina najczęściej atakuje korzenie. Objawem infekcji są ciemne, zwykle płytkie plamy, które pojawiają się głównie w okresie przechowywania korzeni marchwi. Chorobę wykrywa się lustrując przechowywane korzenie.
Jak zapobiegać alternariozie marchwi?
Żeby uniknąć tej choroby, zaleca się uprawę marchwi na podniesionych zagonach, przy optymalnym zagęszczeniu roślin. Ponadto należy usuwać z plantacji wszelkie resztki roślinne z maszyn i narzędzi, a także zwalczać chwasty. Należy przeprowadzać lustracje plantacji marchwi, by w porę zauważyć pierwsze objawy choroby. Natomiast podczas przechowywania korzeni zaleca się, by zapewnić temperaturę w zakresie 0–1ºC i wilgotność względną powietrza 95–98%.
Kiedy rozpocząć ochronę chemiczną plantacji?
Środki przeciw grzybom z rodzaju Alternaria dauci i Alternaria radicina należy stosować po komunikacie o tym, iż może pojawić się alternarioza marchwi. zwykle ma to miejsce w połowie lipca. O dokładnym terminie i sposobie stosowania danego środka informują etykiety fungicydów.
Jakie preparaty wykorzystać do ochrony marchwi?
Środki chemiczne dopuszczone do wykorzystania w ochronie marchwi przed alternariozą zamieszczono w tabeli.
Tab. 1. Wykaz fungicydów zalecanych w ochronie marchwi przed alternariozą
Grupa fungicydów | Przykładowy fungicyd z grupy | Zalecany termin zabiegów |
strobiluriny | Astar 250 SC | zapobiegawczo lub po zauważeniu pierwszych objawów choroby |
strobiluryny + triazole | Scorpion 325 SC | |
anilinopirymidyny + fenylopirole | Switch 62,5 WG | |
karboksymidy + triazole | Dagonis | |
triazole | Difo 250 EC | |
strobiluryny + anilidy | Signum 33 WG | |
anilidy + triazole | Luna Experience 400 SC | |
nieorganiczne | Siarkol 80 WG | |
miedziowe | Cuprozin Progress | zapobiegawczo |
anilinopirymidyny | Scala | od fazy 10 liści |
mikrobiologiczne | Serenade ASO | gdy korzeń się poszerza |
pochodne aniliny | Banjo 500 SC | po zauważeniu pierwszych objawów |
olejki eteryczne | Limoncide | od fazy 2. liścia |