1 tydzień temu
Globalne ceny kawy w 2024 roku wzrosły o niemal 40 proc. rok do roku, a tendencja ta trwa nadal.1 Przełożyło się to na zauważalne zmiany na sklepowych półkach. Wyższe ceny uderzyły nie tylko w portfele kupujących, ale też wpłynęły na układ sił pomiędzy głównymi graczami w branży. Z najnowszej analizy ekspozycji półkowej, przeprowadzonej przez spółkę technologiczną eLeader wynika, iż dotychczasowi liderzy stopniowo oddają przestrzeń mniejszym markom. Mimo tych zmian, podział produktów na kategorie wciąż wygląda podobnie: na półkach przez cały czas dominuje kawa ziarnista i mielona.
Fale upałów, susze i inne ekstremalne zjawiska pogodowe powodują, iż wiele regionów staje się coraz mniej przyjaznych dla upraw kawy. Cena tego surowca osiąga w tej chwili rekordowe poziomy. Firma eLeader, oferująca narzędzia do automatyzacji pracy przedstawicieli handlowych, sprawdziła, jak te zmiany wpłynęły na półki sklepowe w ciągu ostatniego roku. Z analizy wynika, iż najwięksi producenci kaw ziarnistych i mielonych w ciągu całego roku tracili część przestrzeni ekspozycyjnej na rzecz mniejszych firm, a ceny ich produktów wzrosły o ponad 40 proc. Kategoria kaw rozpuszczalnych pozostaje jednak stabilna. Mimo to zmiany obserwowane na półkach wyraźnie sygnalizują, iż branża kawowa musi dziś uważnie śledzić rynek i elastycznie reagować na pojawiające się wyzwania.
– Kawa to napój będący codziennym wyborem większości Polaków. Z danych Biostatu wynika, iż ponad połowa społeczeństwa sięga po nią przynajmniej raz lub dwa razy dziennie, a około 30 proc. pije ją choćby trzy lub cztery razy dziennie. Pokazuje to, iż napój ten jest nie tylko popularny, ale także głęboko zakorzeniony w polskich przyzwyczajeniach konsumenckich. Jednak przy tak znaczącym wzroście cen kawy konsumenci mogą szukać alternatyw lub chętniej sięgać po mniej znane i tańsze marki
– mówi Iwona Puchacz-Wośko, analityk ekspozycji w eLeader.
Cena we wzroście, liderzy w spadku
Półka z kawą mieloną i ziarnistą w październiku bieżącego roku składała się w 71,3 proc. z produktów od pięciu głównych producentów: Tchibo, Jacobs Douwe Egberts, Strauss Cafe Poland, Luigi Lavazza, Alois Dallmayr. Dla porównania, jeszcze w sierpniu 2024 roku ci liderzy zajmowali wspólnie aż 80,2 proc. ekspozycji. W ciągu roku najniższy udział odnotowali w lutym, osiągając 68,7 proc. Te zmiany wskazują na znaczną zmienność w dominacji największych producentów. Najbardziej widoczny gracz w tym segmencie – Tchibo – jednak poprawił swoją pozycję – od października 2024 do października bieżącego roku jego udział w ekspozycji wzrósł o 3,4 punktu procentowego, co jest największym wzrostem w tym okresie wśród liderów. W tym samym czasie najwięcej stracił Jacobs Douwe Egberts, notując spadek aż o 6,5 punktu procentowego. Równocześnie w ciągu roku znacząco wzrosły ceny top 5 producentów. Z analiz eLeader wynika, iż od listopada 2024 do października 2025 średni wzrost cen kaw mielonych i ziarnistych na półkach wyniósł 42 proc. Najbardziej stabilne były ceny Alois Dallmayr oraz Strauss Cafe, które wzrosły o około 35 proc.
Natomiast półka z kawą rozpuszczalną pozostaje stosunkowo stabilna. TOP 5 producentów w październiku bieżącego roku zajmowało aż 96,3 proc. ekspozycji w tej kategorii. W ciągu całego roku ich udziały utrzymywały się w granicach około 96 proc., z odchyleniami nieprzekraczającymi 1 punktu procentowego. Mimo stabilności można jednak zauważyć zmiany w strukturze udziałów poszczególnych producentów. Jacobs odnotował spadek udziałów, podczas gdy Tchibo je zwiększyło. Jeszcze w październiku 2024 roku Jacobs miał o 10 punktów procentowych większy udział niż Tchibo, a w tej chwili przewaga ta zmalała do niecałego 1 punktu procentowego. W tej kategorii jednak przez cały czas największą obecność ma Nestlé, które w październiku bieżącego roku zajmowało aż 38,7 proc. powierzchni półek.
eLeader, Udział producentów w kategorii kawy mielonej, ziarnistej i rozpuszczalnej w październiku 2025, bez marek własnych
– Analiza półek pokazuje, iż choćby wśród największych producentów kawy widoczna jest zmienność udziałów. W szczególności w miesiącach sierpień-październik tego roku odnotowaliśmy spadek udziałów TOP 5 producentów, co może wskazywać ,że rynek otwiera się na nowe tańsze brandy, które pozwalają sklepom zrównoważyć ofertę. Sieci handlowe aktywnie poszukują alternatyw, bo konsumenci w warunkach wysokiej inflacji surowcowej są gotowi do zmiany swoich preferencji
– mówi Iwona Puchacz – Wośko, analityk ekspozycji w eLeader.
Na półkach dominuje kawa mielona i ziarnista, w kapsułkach stabilnie
eLeader sprawdził również, czy w ciągu roku zmieniła się dominacja poszczególnych rodzajów kaw na sklepowych półkach. Z analiz firmy wynika, iż przez cały rok niezmiennie przodowała kawa mielona, której udział w ekspozycji utrzymywał się w okolicach 36 proc. W połączeniu z kawą ziarnistą oba rodzaje zajmowały około 60 proc. półek. Kawa rozpuszczalna i kawa ziarnista cieszyły się niemal równie dużą popularnością, zajmując około 25 proc. ekspozycji, z lekką przewagą kawy ziarnistej. Natomiast kawa kapsułkowa utrzymywała stabilny udział na poziomie około 15 proc.
eLeader, Udział kategorii kaw na sklepowej ekspozycji, sierpień- październik 2025
– Zmiany na rynku kawy będą przez cały czas postępować, a wraz z wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatu temat dostępności i cen surowca pozostanie niezwykle aktualny. W tak dynamicznym otoczeniu producenci muszą aktywnie walczyć o widoczność swoich produktów na półkach i gwałtownie reagować na zmieniające się potrzeby konsumentów. W tym mogą wspierać ich nowoczesne narzędzia SFA, które usprawniają pracę przedstawicieli handlowych, umożliwiając bieżące monitorowanie sytuacji w sklepach, kontrolę ekspozycji produktów i sprawne dostosowywanie oferty do trendów rynkowych
– mówi Iwona Puchacz-Wośko, analityk ekspozycji w eLeader.
Dane zostały zebrane w oparciu o analizę ekspozycji w 10 sieciach handlowych w całym kraju. W badaniu nie uwzględniono marek własnych sieci. Do realizacji badania wykorzystano narzędzie Shelf Recognition AI, które pozwala producentom automatycznie analizować ekspozycję produktów na podstawie zdjęcia sklepowej półki wykonanego telefonem.