2 godzin temu
Zaczynając od małych, rodzinnych gospodarstw w Małopolsce, gdzie średnia to zaledwie 4,40 ha, kończąc na rozległych gospodarstwach w Zachodniopomorskiem, osiągających średnio 34,04 ha. Na ilu hektarach gospodaruje przeciętny rolnik w 2025 roku?
Średnie gospodarstwo rolne w Polsce w 2025 roku ma 11,75 ha. Dane pokazują ogromne różnice między województwami – od niewielkich, kilkuhektarowych powierzchni w Małopolsce po ponad 34 ha w Zachodniopomorskiem. Jak wygląda struktura polskiego rolnictwa? Gdzie szukać różnic?
Gospodarstwa stale rosną. Ile ziemi ma przeciętny rolnik?
W 2025 roku, według informacji ogłoszonych przez prezesa ARiMR, przeciętny rolnik gospodaruje na 11,75 ha gruntów rolnych. To wielkość wyliczona na podstawie wniosków o płatności bezpośrednie, które w tym roku złożyło niemal 1,19 mln rolników. W dodatku, średnia wielkość gospodarstwa wciąż rośnie, choć tempo zmian różni się w zależności od regionu. Widać wyraźnie, iż tam, gdzie występuje duża liczba małych gospodarstw rodzinnych, średnia mocno odbiega od ogólnopolskiej.
Małe gospodarstwa – w których regionach dominują?
Najmniejsze areały notuje Małopolska – przeciętne gospodarstwo ma tam zaledwie 4,40 ha. Podobnie wygląda sytuacja w Podkarpackiem – 5,27 ha czy w Świętokrzyskiem – 6,18 ha. To właśnie te regiony są znane z rozdrobnienia gruntów i przewagi rolnictwa rodzinnego nastawionego często na produkcję na własne potrzeby lub lokalne rynki. W województwie łódzkim średnia to 8,34 ha, natomiast na Mazowszu – 9,12 ha. Choć to największe rolnicze województwo w Polsce pod względem liczby gospodarstw, struktura własności jest tam wciąż bardzo rozdrobniona.
Gdzie leżą największe gospodarstwa w Polsce?
Z kolei na północy i zachodzie kraju gospodarstwa są zdecydowanie większe. Prym wiedzie województwo zachodniopomorskie – średnie gospodarstwo ma tam aż 34,04 ha. kilka mniejsze są areały w warmińsko-mazurskim – 24,33 ha i lubuskim – 24,07 ha. Równie wysokie wyniki osiąga Pomorze – 20,84 ha oraz Opolszczyzna – 20,39 ha. W tych rejonach dominują większe gospodarstwa, często prowadzone w formie towarowej, nastawione na produkcję zbożową czy hodowlę.
Co z Wielkopolską i Podlasiem?
Wielkopolska, uznawana za wzór rolnictwa towarowego, osiąga średnią 14,90 ha, a Podlasie – region silnej produkcji mlecznej – 13,02 ha. To wynik powyżej średniej krajowej.
Średnia wielkość gospodarstw w Polsce w 2025 roku
Lista województw i średnia powierzchnia gospodarstw (ha):
- Dolnośląskie – 18,90 ha
- Kujawsko-pomorskie – 18,00 ha
- Lubelskie – 8,45 ha
- Lubuskie – 24,07 ha
- Łódzkie – 8,34 ha
- Małopolskie – 4,40 ha
- Mazowieckie – 9,12 ha
- Opolskie – 20,39 ha
- Podkarpackie – 5,27 ha
- Podlaskie – 13,02 ha
- Pomorskie – 20,84 ha
- Śląskie – 8,82 ha
- Świętokrzyskie – 6,18 ha
- Warmińsko-mazurskie – 24,33 ha
- Wielkopolskie – 14,90 ha
- Zachodniopomorskie – 34,04 ha
Choć statystyka pokazuje obraz uśredniony, w praktyce polskie rolnictwo to przez cały czas mozaika, od małych, kilkuhektarowych gospodarstw rodzinnych po duże, nowoczesne gospodarstwa powyżej 100 ha. Dane ARiMR są istotne nie tylko z punktu widzenia badań struktury agrarnej. Mają też znaczenie praktyczne, bo średnia powierzchnia gospodarstwa jest brana pod uwagę przy niektórych programach wsparcia i działaniach w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.
Artykuł Agnieszki Sawickiej na podstawie danych ARiMR.
