Marie Curie czy Maria Skłodowska-Curie? Projekt banknotów ożywił stary spór

3 godzin temu
Zdjęcie: https://www.euractiv.pl/section/polityka-wewnetrzna-ue/news/marie-curie-czy-maria-sklodowska-curie-spor-o-banknoty/


Projekt nowego wyglądu banknotów euro wywołał kontrowersje między Polską a Francją. Chodzi o sposób zapisu nazwiska polskiej noblistki na banknocie o nominale 20 euro. Czy Europejski Bank Centralny znajdzie kompromis w tej sprawie?

Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego w styczniu tego roku poinformowała o wybraniu dwóch motywów banknotów – „Kultura Europejska” oraz „Rzeki i ptaki”. Jeden z motywów po zatwierdzeniu jury oraz opinii publicznej zostanie wprowadzony do obiegu. Oczekuje się, iż będzie to w roku 2026.

Banknoty euro – dlaczego to nas dotyczy, skoro mamy własną walutę?

Tematem motywu „Kultura Europejska” jest kształtowanie europejskiej tożsamości na przestrzeni wieku. Projekt ten ma przybliżyć Europejczykom, którzy na co dzień posługują się banknotami euro, zasłużonych Europejczyków, które swoimi działaniami przyczynili się do budowania i wzbogacania dziedzictwa kulturowego Starego Kontynentu.

„Ich życie obejmuje sześć wieków, podczas których mieszkali, podróżowali i pracowali na naszym kontynencie, a osiągnięcia odbiły się szerokim echem na całym świecie”, podkreślił Europejski Bank Centralny (ECB).

W motywie „Kultura Europejska” znalazła się również polskofrancuska fizyczka i chemiczka, podwójna noblistka Maria Skłodowska-Curie. Jak wynika z propozycji EBC, nasza noblistka miałaby widnieć na banknocie 20 euro.

Na rewersie banknotu z naszą rodaczką miałaby się znaleźć scena z lekcji w szkole lub zajęć na uczelni wyższej, gdzie nauczycielką lub wykładowczynią jest kobieta, a na ławkach leżą zeszyty i książki.

Źródło: ECB

Francusko-polski konflikt o tożsamość noblistki

Wielu Polaków oburza, iż często zapomina się o dwuczłonowym nazwisku noblistki, pozostawiając tylko Curie. Naukowczyni przyszła bowiem na świat 7 listopada 1867 r. w Warszawie, będącej wówczas częścią podległego Cesarstwu Rosyjskiemu Królestwa Polskiego (tzw. Kongresówki). Do Paryża wyjechała dopiero na studia.

Rzeczywistość jest jednak nieco bardziej złożona. Po pierwsze, choćby sama noblistka miała problem z decyzją w budzącej dziś spory kwestii. Za życia męża podpisywała się jako Skłodowska-Curie, ale po śmierci Piotra coraz częściej używała uproszczonego „M. Curie”, zwłaszcza w kontekście zawodowym, zauważa portal Politico.

Jak zapewnia rzecznik EBC, jest on w stałej konsultacji z różnymi źródłami, aby ustalić najwłaściwszy sposób potencjalnego zapisu nazwiska noblistki na banknocie. – Na razie będziemy nazywać ją Marie Curie (z domu Skłodowska), aby podkreślić jej podwójną tożsamość – zapowiedział.

A co z imieniem?

Jak podaje EBC, według projektu w jego obecnym kształcie na banknocie ma widnieć nazwisko Marie Curie (born Skłodowska). Jak jednak wskazujeGazeta Wyborcza”, w wersji niemieckiej, francuskiej i hiszpańskiej imię „Maria” zmienia się na francuskie „Marie”.

Problem w tym, iż w przypadku innych postaci, które uwzględniono w projekcie, nie zastosowano podobnego zabiegu. „Miguel de Cervantes nie został nagle dla Anglików «Michaelem», a Ludwig van Beethoven dla Francuzów – Louisem”, podkreśla „GW”.

Imiona z innych państw pozostają w oryginalnym brzmieniu, dlatego ich tłumaczenie – jak w przypadku zmiany „Maria” na „Marie” – może budzić kontrowersje w naszym kraju – zwłaszcza iż Polska współcześnie z wyjątkiem koronowanych głów współcześnie nie stosuje powszechnie praktyki dostosowywania imion do języka.

Idź do oryginalnego materiału