Najwyższe i najniższe stopy procentowe na świecie

Czym są stopy procentowe i dlaczego mają znaczenie?

Stopy procentowe to narzędzie, które banki centralne wykorzystują do kontrolowania inflacji i wspierania wzrostu gospodarczego. Wpływają one na koszty kredytów, oszczędności oraz ogólną kondycję gospodarki.

Stopa procentowa to cena pieniądza. Mówiąc prościej: to koszt, jaki ponosisz za pożyczenie pieniędzy (np. w kredycie) albo zysk, jaki dostajesz za ich ulokowanie (np. na lokacie). Ustalają ją banki centralne, takie jak NBP w Polsce czy FED w USA, i robią to nie bez powodu.

Dlaczego to ważne? Bo stopy procentowe wpływają na wszystko: kredyty hipoteczne, raty za samochód, inflację, inwestycje, kurs waluty. jeżeli bank centralny podnosi stopy, pieniądz drożeje – ludzie mniej pożyczają, mniej wydają, inflacja hamuje. Gdy stopy spadają, kredyty tanieją, rusza konsumpcja i inwestycje, a gospodarka dostaje zastrzyk energii. Prosta zasada, ogromne skutki.

Stopy procentowe na świecie; Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych tradingeconomics.com

Najniższe stopy procentowe: raj dla kredytobiorców

Szwajcaria i Fidżi: 0,25%

Szwajcaria od lat utrzymuje niskie stopy procentowe. Narodowy Bank Szwajcarii (SNB) obniżył stopy o 25 punktów bazowych w marcu 2025 roku. Decyzja ta została uzasadniona rosnącą niepewnością związaną z polityką handlową Stanów Zjednoczonych i jej potencjalnym wpływem na światową gospodarkę. W międzyczasie inflacja w kraju spadła do 0% w kwietniu, co dodatkowo wzmacnia stanowisko SNB, który zapowiedział gotowość do dalszych obniżek, jeżeli będzie to konieczne dla utrzymania stabilności cen.

Fidżi, jako mała gospodarka wyspiarska, korzysta z niskich stóp, by wspierać inwestycje i konsumpcję.

Japonia: 0,50%

Japonia od dekad walczy z niską inflacją i stagnacją gospodarczą. Niskie stopy procentowe mają na celu pobudzenie gospodarki poprzez zwiększenie wydatków konsumenckich i inwestycji.

Najniższe stopy procentowe na świecie:

(maj 2025)

• Szwajcaria 0,25%
• Fidżi 0,25%
• Japonia 0,50%
• Kambodża 0,78%
• Seszele 1,75%
• Tajlandia 1,75%
• Dania 1,85%
• Botswana 1,90%
• Barbados 2,00%
• Tajwan 2,00%

Najwyższe stopy procentowe: Walka z inflacją

Wenezuela: 59,36%

Wenezuela walczy z hiperinflacją i kryzysem gospodarczym. Wysokie stopy procentowe mają na celu ograniczenie podaży pieniądza i stabilizację waluty, choć skuteczność tych działań jest ograniczona.

Turcja: 46%

Turcja podniosła stopy procentowe w odpowiedzi na rosnącą inflację i spadek wartości liry. Decyzja ta ma na celu przyciągnięcie kapitału zagranicznego i stabilizację gospodarki.

W obu przypadkach banki centralne reagują na poważne problemy gospodarcze, w tym bardzo wysoką inflację oraz gwałtowne osłabienie lokalnych walut względem dolara amerykańskiego. Tak wysokie stopy mają na celu ograniczenie presji inflacyjnej i przeciwdziałanie dalszej utracie wartości pieniądza, choć jednocześnie znacząco obciążają gospodarkę i rynek kredytowy.

Najwyższe stopy procentowe na świecie:

(maj 2025)

• Wenezuela 59,36%
• Turcja 46,00%
• Zimbabwe 35,00%
• Argentyna 29,00%
• Ghana 28,00%
• Nigeria 27,50%
• Malawi 26,00%
• Egipt 25,50%
• Kongo 25,00%
• Sierra Leone 24,75%
• Iran 23,00%
• Rosja 21,00%
• Liban 20,00%

Stopy procentowe w Polsce

Z perspektywy Polski – stopa procentowa w wysokości 5,25% wygląda dość umiarkowanie. Nie jesteśmy ani tanim rajem dla kredytobiorców, ani inflacyjnym polem minowym. Trzymamy się w gronie państw takich jak Bahrajn, Filipiny czy Irak. To pokazuje, iż polski NBP wciąż gra ostrożnie, próbując trzymać inflację w ryzach bez duszenia wzrostu.

Najwyższe stopy procentowe w Europie:

• Turcja 46,00%
• Rosja 21,00%
• Ukraina 15,50%
• Białoruś 9,50%
• Gruzja 8,00%
• Islandia 7,75%

Najniższe stopy procentowe w Europie:

• Szwajcaria 0,25%
• Dania 1,85%
• Bułgaria 2,24%
• Szwecja 2,25%
• Strefa euro 2,40%
• Albania 2,75%

Środek stawki — czyli większość świata

Najwięcej państw plasuje się gdzieś między 3 a 7%. To m.in. USA (4,50%), Kanada (2,75%), Australia (4,10%) i Wielka Brytania (4,25%). Kraje rozwinięte utrzymują względnie umiarkowane stopy, dając gospodarce oddech po pandemicznym rollercoasterze i kryzysie energetycznym. W tej grupie chodzi o balans: nie za nisko, by nie pobudzać inflacji, i nie za wysoko, by nie zabić konsumpcji.

Strefy kryzysu

Gdzieś powyżej 15% zaczyna się świat gospodarek w kryzysie: Egipt (25,50%), Nigeria (27,50%), Ghana (28,00%), a na szczycie — Zimbabwe z 35%, Turcja i Wenezuela. W takich krajach wysokie stopy to często reakcja na utratę zaufania do waluty, niestabilność polityczną albo galopującą inflację.

Co to mówi o świecie?

Globalna mapa stóp procentowych przypomina mapę pogody: w jednych miejscach panuje chłód, w innych upał. W krajach rozwiniętych wraca stabilność, ale wiele rynków wschodzących walczy z długami, inflacją i presją walutową. Niektóre banki centralne grają na czas, inne na przetrwanie.

Patrząc na trendy, można się spodziewać lekkiego luzowania polityki w USA i UE, o ile inflacja nie zrobi psikusa. W krajach rozwijających się walka z inflacją jeszcze trochę potrwa.