Nowe perspektywy i przyszłość ogrodnictwa szklarniowego

O nowych perspektywach w uprawie warzyw oraz o przyszłości ogrodnictwa szklarniowego dyskutowano podczas konferencji zorganizowanej 22 sierpnia 2025 r. w Wildze przez firmę Bayer.

Do dyskusji na temat przyszłości ogrodnictwa szklarniowego producentów warzyw pod osłonami zaprosiła firma Bayer. Zaś współorganizatorami spotkania były firmy Signify oraz Lumiforte.

Przyszłość ogrodnictwa szklarniowego jest teraz

Tematyka prezentacji była niezwykle interesująca i rozległa. Bowiem obejmowała różnorodne zagadnienia związane z perspektywami w uprawie pomidorów i ogórków szklarniowych. Jak będzie dalej wyglądała produkcja pomidorów w obliczu ekspansji wirusa ToBRFV? Co proponuje firma Bayer? Jakie odmiany pomidorów i ogórków pod markami De Ruiter i Seminis będzie się uprawiać w najbliższych latach? Jak zmieniają się możliwości ochrony upraw pod szkłem? Jak rozwijają się zaawansowane technologie związane z oświetleniem i cieniowaniem upraw warzyw prowadzonych w obiektach szklarniowych? Odpowiedzi na te pytania padły podczas konferencji. Jedno jest pewne — przyszłość ogrodnictwa szklarniowego już się dzieje na naszych oczach.

Do dyskusji na temat przyszłości ogrodnictwa szklarniowego producentów warzyw pod osłonami zaprosiła firma Bayer. Zaś współorganizatorami spotkania były firmy Signify oraz Lumiforte.

fot. Anna Maciejuk

Od czasu, gdy spopularyzowano uprawę pomidorów szklarniowych na podłożach z wełny mineralnej w końcówce lat 90. ub. w. minęło ćwierć wieku. Powiedzieć, iż wiele się zmieniło w ciągu tego 25-lecia to za mało. Bowiem w technologii uprawy szklarniowej warzyw nastąpił ogromny postęp. Ponadto w tym czasie uprawę w gospodarstwach szklarniowych przejęło nowe pokolenie. Było to widoczne podczas spotkania. Bowiem wielu plantatorów, których jako redaktor ogrodniczy spotykałam w latach dwutysięcznych na spotkaniach branżowych, na konferencję w Wildze przybyło z dorosłymi już dziećmi, które w tej chwili zarządzają produkcją w gospodarstwach.

Na konferencję w Wildze przybyli ogrodnicy z różnych pokoleń. Ci, którzy zaczynali uprawę na wełnie mineralnej ponad 25 lat temu wraz z młodym pokoleniem, które przejęło produkcję w gospodarstwie.

fot. Anna Maciejuk

Co dalej z uprawą pomidorów w obliczu ekspansji wirusa ToBRFV?

Od kilku lat polscy producenci pomidorów szklarniowych borykają się w uprawie z nowym wirusem brunatnej wyboistości owoców pomidora (ang. tomato brown rugose fruit virus — ToBRFV). Wirus ten pojawił się w 2014 r. w Izraelu i od tamtej pory rozprzestrzenił się na cały świat. To groźny przeciwnik, ponieważ straty produkcyjne w uprawie pomidorów — nie tylko w szklarniach, ale również w tunelach i na polu — mogą sięgać od 30 do choćby 70%.

Odpowiedzią firm hodowlano-nasiennych na obecność wirusa jest hodowla odmian odpornych. Jak przekazał Harmen Hummelen, specjalista z Holandii zaproszony do udziału w konferencji, pierwsze odmiany z odpornością na ToBRFV pojawiły się na rynku w 2021 r. w tej chwili jest ich coraz więcej i przewiduje się, iż hodowla pomidora będzie się rozwijać w tym kierunku. Ponieważ jednak pojawiają się pierwsze mutacje wirusa ToBRFV, prowadzi się również prace nad udoskonalaniem mechanizmów odporności. Harmen Hummelen opowiedział, na czym polega system odporności roślin oraz czym różni się odporność horyzontalna od wertykalnej. Ekspert odpowiedział również na wiele nurtujących polskich ogrodników pytań dotyczących wirusa ToBRV, o czym napiszemy w oddzielnym artykule.

Tematyka prezentacji była niezwykle interesująca i rozległa. Bowiem obejmowała różnorodne zagadnienia związane z perspektywami w uprawie pomidorów i ogórków szklarniowych.

fot. Anna Maciejuk

Nowe możliwości ochrony upraw warzyw pod osłonami

Radosław Suchorzewski reprezentujący Bayer Crop Science mówił o nowych możliwościach w ochronie roślin uprawianych pod osłonami. Zaznaczył, iż w ciągu ostatnich kilku lat w portfolio firmy Bayer przybyło produktów przydatnych do zastosowania w uprawach szklarniowych. Bowiem niektóre środki ochrony roślin uzyskały rozszerzenie rejestracji o uprawy szklarniowe. Ponadto w ochronie warzyw uprawianych pod osłonami można wykorzystać produkty biologiczne. Propozycją firmy Bayer do ochrony roślin przed chorobami grzybowymi i bakteriowymi są w tym segmencie dwa preparaty. Mianowicie Serenade Aso i Rhapsody, oparte na bakterii Bacillus subtilis. Z kolei do zwalczania szkodników kłująco-ssących w uprawach szklarniowych sprawdzi się np. insektycyd Fitter. Bowiem jest preparatem biologicznym, bezpiecznym dla pożytecznej fauny.

Specjalista zaprezentował najnowszy produkt. Jest nim Vynyty Tuta Press. To preparat na bazie feromonu, który działa dezorientująco na osobniki męskie szkodnika Tuta absoluta, powodując ich dezorientacje. Wskutek czego nie mogą zlokalizować samic, nie dochodzi wiec do namnożenia szkodnika. Radosław Suchorzewski omówił, jak prawidłowo stosować ten preparat, podkreślając jego zapobiegawcze działanie. Z innych nowości wykładowca zwrócił uwagę na produkt ResiYou. Jest to platforma do zarządzania pozostałościami w owocach i warzywach, działająca w oparciu o sztuczną inteligencję.

Przyszłość ogrodnictwa szklarniowego – pełna kontrola oświetlenia

W czasach, kiedy coraz więcej wiemy o fizjologii roślin i mamy coraz bardziej zaawansowane technologicznie rozwiązania, okazuje się iż jest coraz więcej możliwości do kontrolowania światła w uprawie roślin. I chodzi tutaj zarówno o uzupełnianie niedoborów światła, w postaci doświetlania asymilacyjnego. Jak i ograniczanie niekorzystnego wpływu zbyt intensywnego promieniowania świetlnego latem poprzez cieniowanie obiektów.

Przy czym, jeżeli chodzi o doświetlanie możemy nie tylko kontrolować ilość emitowanego promieniowania świetlnego. Ale także dostosować rodzaj i barwę światła do gatunku uprawianych roślin. Jak również sterować spektrum światła. Tajniki doświetlania wyjaśniali podczas konferencji przedstawiciele firmy Signify. Firma ta oferuje zaawansowane lampy LED dedykowane do wykorzystania w ogrodnictwie. Umożliwiają one wybór pasma najbardziej efektywnego w procesie fotosyntezy, najmniej energochłonnego czy najbardziej odpowiedniego dla pracowników przy pielęgnacji roślin. Zaś następnie można zaprogramować emisję każdego spektrum w określonych godzinach. W ten sposób maksymalizuje się wydajność roślin, przy zminimalizowaniu energii na oświetlanie.

Z kolei w przypadku konieczności ograniczania ilości światła oraz/lub emitowanej wraz z promieniowaniem słonecznym energii cieplnej, ogrodnik ma do wyboru całą gamę preparatów — powłok cieniujących nanoszonych na obiekty szklarniowe. Jak przekazała Angelika Kowalska z firmy Lumiforte, w zależności od rodzaju taki preparat po naniesieniu na szkło spełni funkcję cieniówki, kurtyny energochłonnej, dyfuzyjnej lub powłoki antykondensacyjnej. Zaś wraz z preparatami firma Lumiforte oferuje całą technologię nanoszenia i zmywania powłok. Aktualnie coraz bardziej popularne staje się wykorzystanie w tym celu dronów. Producenci mogli bezpośrednio po konferencji obejrzeć jak to się odbywa, podczas specjalnie zorganizowanego pokazu dronów.