Pakiet Omnibus: alarm rolników i chłodna analiza koncernów

Pakiet Omnibus stał się jednym z zapalnych punktów debaty o przyszłości europejskiego rolnictwa. Dla jednych to długo oczekiwany krok w stronę uproszczeń i innowacji, dla innych – propozycja niewystarczająca wobec skali kryzysu, z jakim mierzą się gospodarstwa. Najnowsze stanowiska Copa-Cogeca oraz PSOR pokazują, jak bardzo różnią się perspektywy rolników i branży ochrony roślin, choć obie strony mówią o tym samym problemie.

Pakiet Omnibus w zamyśle Komisji Europejskiej ma uprościć przepisy dotyczące bezpieczeństwa żywności i pasz. Ponadto ma odblokować innowacje oraz zmniejszyć obciążenia administracyjne. Jednak reakcje sektora rolnego jasno pokazują, iż uproszczenia same w sobie nie rozwiązują problemu braku narzędzi do produkcji.

Czym jest Pakiet Omnibus i dlaczego powstał?

Pakiet Omnibus to zestaw zmian legislacyjnych zaprezentowanych przez Komisję Europejską 16 grudnia, obejmujący obszar Food & Feed Safety, czyli bezpieczeństwa żywności, pasz oraz rynku środków ochrony roślin. Komisja przygotowała go w odpowiedzi na wieloletnie apele państw członkowskich, organizacji rolniczych oraz branży, które wskazywały na nadmierną biurokrację i zbyt wolne procedury decyzyjne.

Celem Pakietu Omnibus jest:

• redukcja zbędnych obciążeń administracyjnych,
• uproszczenie i przyspieszenie procedur zatwierdzania rozwiązań,
• wsparcie innowacji, w tym biokontroli,
• utrzymanie wysokich standardów bezpieczeństwa żywności i środowiska.

W teorii Pakiet Omnibus ma stworzyć bardziej nowoczesne i przewidywalne ramy regulacyjne. W praktyce jednak rodzi pytanie, czy skala proponowanych zmian odpowiada skali problemów na unijnych polach?

Pakiet Omnibus w ocenie Copa-Cogeca: alarm rolników

Copa-Cogeca, czyli największa europejska reprezentacja organizacji rolniczych i spółdzielni, patrzy na Pakiet Omnibus z perspektywy gospodarstw. Organizacja docenia uproszczenia i szybsze ścieżki dla biokontroli, ale jednocześnie jasno alarmuje, iż to za mało.

Zdaniem Copa-Cogeca za sprawą Pakietu Omnibus:

• rolnicy tracą narzędzia szybciej, niż zyskują nowe,
• stagnacja lub spadek plonów staje się faktem w części sektorów,
• brak skutecznej ochrony upraw uderza bezpośrednio w dochody gospodarstw,
• bezpieczeństwo żywnościowe UE znajduje się pod realną presją.

Copa-Cogeca podkreśla, iż konwencjonalne środki ochrony roślin przez cały czas są filarem integrowanej ochrony i produkcji roślinnej. Tymczasem uproszczenia bez realnego ulepszenia procedur rejestracyjnych nie zmienią sytuacji na polach. To właśnie ten ton alarmu stał się jednym z powodów masowych protestów rolników w Brukseli.

Pakiet Omnibus ma uprościć część unijnych regulacji i zmniejszyć obciążenia administracyjne, jednak rolnicy czekają na realne efekty zmian dotyczących ochrony roślin w praktyce

fot. agrofoto.pl stasiekrolnik

Pakiet Omnibus według PSOR: system wymaga naprawy

PSOR, czyli Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin, reprezentujące branżę i zaplecze technologiczne koncernów chemicznych, ocenia Pakiet Omnibus inaczej. Organizacja dostrzega w nim szansę na nowe otwarcie, ale jednocześnie wskazuje na głębokie, strukturalne problemy rynku.

PSOR przypomina, że:

• w ciągu ostatnich sześciu lat UE nie zatwierdziła żadnej nowej chemicznej substancji czynnej,
• z rynku wycofano ponad 100 substancji czynnych, w tym także biologiczne,
• brak stabilnych i przewidywalnych ram prawnych blokuje innowacje,
• alternatywy nie trafiają na pola w tempie odpowiadającym wyzwaniom.

Zdaniem PSOR Pakiet Omnibus może stać się fundamentem zmiany, jeżeli uproszczenia obejmą cały wachlarz narzędzi ochrony roślin, a decyzje będą oparte na wiedzy naukowej, proporcjonalności i harmonizacji w UE. To podejście bardziej techniczne, ale jednocześnie wskazujące, gdzie system się zaciął.

Copa-Cogeca vs PSOR – dwa głosy, jeden kryzys

Choć przekaz Copa-Cogeca i PSOR różni się tonem, oba stanowiska prowadzą do tego samego wniosku: Pakiet Omnibus nie rozwiązuje problemu braku narzędzi produkcji, jeżeli pozostanie jedynie pakietem uproszczeń proceduralnych.

Copa-Cogeca mówi językiem rolników:

• „nie mamy czym chronić upraw”,
• „koszty rosną szybciej niż możliwości”.

PSOR mówi językiem systemu:

• „procedury blokują innowacje”,
• „rynek potrzebuje stabilności regulacyjnej”.

To nie jest spór o kierunek, ale o tempo i skalę zmian.

Co Pakiet Omnibus oznacza dla polskich rolników?

Dla polskich rolników Pakiet Omnibus ma znaczenie bardzo praktyczne. Polska, jako kraj o dużym i zróżnicowanym rolnictwie, szczególnie odczuwa skutki ograniczeń w ochronie roślin. Brak dostępnych narzędzi oznacza:

• większe ryzyko strat plonów,
• spadek opłacalności produkcji,
• rosnącą zależność od importu żywności.

Stanowisko polskich rolników w największym stopniu odzwierciedla linia Copa-Cogeca, do której należą również polskie organizacje rolnicze. Jednocześnie argumenty PSOR pokazują, iż bez zmiany systemu regulacyjnego choćby najlepsze postulaty rolników pozostaną bez odpowiedzi.

Pakiet Omnibus – krok czy półśrodek?

Pakiet Omnibus pozostaje punktem zapalnym europejskiej debaty. Z jednej strony przynosi długo oczekiwane uproszczenia, z drugiej – nie odpowiada w pełni na kryzys narzędzi, o którym mówią rolnicy. Dopóki uproszczenia nie przełożą się na realną dostępność skutecznych rozwiązań, napięcie między polityką a praktyką będzie narastać.

Dla polskich rolników ważne jest jedno: czy proponowane w pakiecie rozwiązania staną się realnym wsparciem produkcji, czy pozostaną kolejnym etapem regulacyjnej obietnicy? Od tego zależy nie tylko konkurencyjność gospodarstw, ale także bezpieczeństwo żywnościowe kraju i całej Unii Europejskiej.