Zasiłek opiekuńczy to świadczenie pieniężne wypłacane w przypadku konieczności czasowego porzucenia pracy w celu sprawowania osobistej opieki. Choć najczęściej dotyczy dzieci, przepisy przewidują również możliwość uzyskania zasiłku w związku z opieką nad innym chorym członkiem rodziny.

Zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, do rodziny zaliczani są m.in.: małżonek, rodzice, teściowie, rodzeństwo, wnuki, ojczym, macocha oraz dzieci powyżej 14 roku życia.
Kto może ubiegać się o zasiłek?
O zasiłek opiekuńczy mogą się starać osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym w ZUS, w tym:
- pracownicy
- osoby wykonujące pracę nakładczą
- osoby prowadzące pozarolniczą działalność
- osoby pracujące na podstawie umów agencyjnych
- duchowni
- osoby w służbie zastępczej
Warunki przyznania świadczenia
Aby uzyskać zasiłek, trzeba spełnić następujące warunki:
- Pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym z chorym członkiem rodziny w trakcie opieki
- Brak możliwości zapewnienia opieki przez innych członków rodziny, którzy są zdolni do jej sprawowania
Do osób, które nie mogą zapewnić opieki, zaliczają się m.in.:
- osoby niezdolne do pracy
- osoby niesprawne psychicznie lub fizycznie
- osoby prowadzące działalność gospodarczą lub gospodarstwo rolne
Zasiłek nie przysługuje osobom:
- przebywającym na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym
- tymczasowo aresztowanym
- odbywającym karę pozbawienia wolności
Wysokość i czas trwania zasiłku
Zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru świadczenia, obliczanej na podstawie:
- średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy (dla pracowników)
- średniego przychodu z ostatnich 12 miesięcy (dla pozostałych ubezpieczonych)
Świadczenie wypłacane jest za każdy dzień opieki, także w dni wolne od pracy. Okres jego pobierania to:
- do 14 dni w roku kalendarzowym na osobistą opiekę nad chorym członkiem rodziny
- łącznie do 60 dni w roku, niezależnie od liczby osób objętych opieką
Jak złożyć wniosek?
W celu uzyskania zasiłku należy:
- uzyskać zwolnienie lekarskie na opiekę
- wypełnić formularz ZUS Z-15B, dostępny online na Platformie Usług Elektronicznych ZUS lub jako plik do pobrania ze strony ZUS
- złożyć dokumenty w jednostce ZUS albo u pracodawcy – w zależności od tego, kto wypłaca świadczenie