W kukurydzy herbicydy stosuje się najczęściej do fazy 5-6 liści adekwatnych. Zdarzają się jednak i takie sytuacje w których to plantator musi zastosować herbicydy w późniejszej fazie, tj. 7-8 liścia a choćby 9 liścia. Jednak tak późne odchwaszczanie plantacji kukurydzy należy traktować zawsze jako racjonalne tylko i wyłącznie w uzasadnionych przypadkach.
Natomiast co do zasady to lepiej jednak nie czekać aż tak długo z wykonaniem oprysku, no chyba iż wykonuje się korektę po zabiegach doglebowych lub nalistnych przeprowadzonych w bardzo wczesnej fazie kukurydzy, tj. 1-2 liści.
Rimsulfuron – popularny wybór na chwasty jedno- i dwuliścienne
Najbardziej „popularną” substancją i zarazem najczęściej wykorzystywaną przez plantatorów kukurydzy jest rimsulfuron, który najefektywniej działa w połączeniu z adiuwantem (np. Egzecutor 25 WG, Rimel 25 SG czy Rincon 25 SG + Asystent+, Rim 25 WG + Glyfin, Titus 25 WG i Twist 25 WG + Vivolt). Herbicydy te razem z dedykowanym adiuwantem można stosować już w fazie liścieni lub 1 liścia aż do fazy 7 liści adekwatnych kukurydzy (BBCH 10/11-17).
Herbicydy te w dawce 60 g/ha, skutecznie ograniczają dwa podstawowe gatunki jednoliścienne, tj. chwastnicę jednostronną i perz adekwatny oraz niektóre chwasty dwuliścienne, tj. szarłat szorstki, marunę bezwonną, samosiewy rzepaku, przytulię czepną, blekot pospolity, bodziszka drobnego, chabra bławatka, dymnicę pospolitą, gwiazdnicę pospolitą, rdestówkę powojowata, tasznika pospolitego i tobołki polne. Natomiast średnią wrażliwością na działanie rimsulfuronu wykazuje się fiołek polny, komosa biała i wilczomlecz obrotny.
Wymienione herbicydy pobierane są głównie poprzez liście i następnie są bardzo gwałtownie transportowane w roślinie, powodując zahamowanie wzrostu i rozwoju chwastów wrażliwych. Efekt chwastobójczy uzależniony jest od warunków wilgotnościowo-termicznych panujących tuż po zabiegu i może być widoczny już po upływie 7 dni, a czasami dopiero po 21 dniach od momentu wykonania oprysku. Środki te najlepiej działają na chwasty roczne jednoliścienne znajdujące się w fazie 3-5 liści oraz roczne dwuliścienne będące w fazie 2-3 liści. Natomiast chwasty wieloletnie jednoliścienne, tj. perz adekwatny, powinny znajdować się w momencie oprysku w fazie 5-7 liści (tj. wysokość 15-25 cm).
Mieszanki trójskładnikowe – wyższa skuteczność i szersze spektrum działania
Ponadto bardzo skutecznym rozwiązaniem w walce z problematycznymi gatunkami chwastów jest wykorzystanie herbicydów składających się z kilku, np. trzech s.cz., tj. rimsulfuron + tifensulfuron metylu + izoksadifen etylu (np. Dragster + Vivolt). Preparat ten należy stosować w dawce 135 g/ha wraz z adiuwantem Vivolt w dawce 0,2%. Preparat ten można stosować aż do fazy 8 liścia kukurydzy (BBCH 11-18). Kombo to, skutecznie zwalcza najczęściej występujące gatunki chwastów, tj. chwastnicę jednostronną, komosę białą, marunę bezwonną, rdestówkę powojowatą, szarłat szorstki i gwiazdnicę pospolitą. Natomiast gatunkiem sredniodpornym na działanie tej mieszaniny jest przetacznik perski. Herbicyd ten pobierany jest głównie przez liście oraz dodatkowo poprzez korzenie. Pierwsze objawy działania widoczne są już kilka dni po zastosowaniu, po czym następuje stopniowe przebarwianie się chwastów wrażliwych. Następnie chwasty te zamierają już po kolejnych 10 dniach, a w mniej sprzyjających warunkach po 25 dniach po wykonaniu zabiegu opryskiwania. Środek działa najskuteczniej na młode, intensywnie rosnące będące w fazie 2-4 liści chwasty dwuliścienne oraz chwasty jednoliścienne znajdujące się w fazie 3-5 liści, maksymalnie do końca fazy krzewienia.
Herbicydy na bazie mezotrionu i nikosulfuronu – sprawdzone rozwiązania
Kolejne bardzo efektywne trio, które można stosować w tym samym terminie, to: mezotrion + nikosulfuron + rimsulfuron (np. Denar 340 WG, Ellina 340 WG, Mezonir 340 WG, Primary MX + Asystent+). Herbicydy te należy stosować w maksymalnej zalecanej dawce wynoszącej 0,5 kg/ha ale łącznie z adiuwantem Asystent+ w dawce 0,1 l/ha. Preparaty te skutecznie zwalczają gatunki jednoliścienne roczne jak i wieloletnie, tj. chwastnicę jednostronną i perz adekwatny oraz chwasty dwuliścienne roczne, tj. komosa biała, psianka czarna, rumianek pospolity, rzodkiew świrzepa, samosiewy rzepaku, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne i żółtlica drobnokwiatowa. Natomiast słabiej sobie radzą z fiołkiem polnym, jasnotą purpurową i przytulią czepną.
Herbicydy te pobierane są głównie poprzez liście oraz dodatkowo przez korzenie i gwałtownie przemieszczane są w roślinie, wstrzymując jej wzrost i rozwój. Pierwsze objawy działania widoczne są niedługo po zastosowaniu, po czym następuje stopniowe przebarwianie się roślin. Chwasty zamierają całkowicie w ciągu 10-25 dni po wykonaniu zabiegu. Preparaty te działają najskuteczniej na chwasty roczne znajdujące się w fazie 2-3 liści (chwasty dwuliścienne) oraz w fazie 3-5 liści (chwasty jednoliścienne). Natomiast perz adekwatny powinien mieć w momencie zabiegu 5-7 liści czyli około 15-25 cm wysokości. W przypadku późnego wystąpienia chwastów ciepłolubnych, tj. chwastnica jednostronna, psianka czarna, szarłat szorstki i żółtlica drobnokwiatowa, herbicydy te należy zastosować zaraz po ich wschodach jednak nie później jak do fazy 3 liścia.
Tembotrion – skuteczny w fazie 2–8 liści
Natomiast do skutecznego zwalczania rocznych chwastów jednoliściennych jak i dwuliściennych w fazie od 2 liścia do maksymalnie 8 liścia kukurydzy (BBCH 12-18), można zastosować s.cz. tembotrion (np. Laudis 44 OD), która w maksymalnej zalecanej dawce, wynoszącej 2,25 l/ha, skutecznie ograniczy chwastnicę jednostronną i włośnicę zieloną (wschody do fazy 2-4 liści) oraz gwiazdnicę pospolitą, jasnotę purpurowa, komosę białą, komosę wielonasienną, mlecz zwyczajny, rdesty (plamisty, kolankowaty i ptasi), przytulię czepną (w fazie do 1 okółka), psiankę czarną, szarłat szorstki, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity i tobołki polne. Ponadto średniowrażliwa na działanie tej substancji jest wiechlina roczna. Herbicyd ten pobierany jest przez liście oraz w mniejszym stopniu przez korzenie chwastów, a następnie gwałtownie transportowany jest w całej roślinie, hamując dalszy wzrost i rozwój chwastów wrażliwych. Pierwsze objawy działania tej substancji widoczne są po upływie około 5-7 dni od momentu zastosowania. Natomiast całkowite obumieranie wrażliwych gatunków chwastów następuje po upływie około 2-3 tygodni od aplikacji. Najskuteczniej zwalczane są młode, intensywnie rosnące chwasty znajdujące się w fazie wschodów do fazy 2-4 liści adekwatnych.
Mezotrion + terbutylazyna – długi efekt chwastobójczy
Równie skuteczna (a może choćby i bardziej) jest gotowa mieszanina, składająca się z takich substancji jak: mezotrion + terbutylazyna (np. Apicale, Calaris 400 SC, Click Premium, Lumax Duo, Lumax Next). Duet ten można również aplikować od fazy 2 liści do maksymalnie fazy 8 liścia kukurydzy (BBCH 12-18). Maksymalna zalecana dawka wynosząca 1,5 l/ha bardzo dobrze ogranicza chwastnicę jednostronną oraz cała gamę chwastów dwuliściennych, tj. blekot pospolity, bodziszek drobny (w stadium liścieni), fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, krzywoszyj polny, kurzyślad polny, maruna bezwonna, mlecz polny, przetaczniki, przytulia czepna, psianka czarna, rdest kolankowy, rdest plamisty, rdestówka powojowata, rdest ptasi, rumian polny, samosiewy rzepaku, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne i wilczomlecz obrotny.
Herbicydy te pobierane są głównie poprzez liście oraz dodatkowo poprzez korzenie chwastów i gwałtownie przemieszczane są w roślinie, hamując jej wzrost i rozwój. Pierwsze objawy działania widoczne są już po upływie 5-7 dni od wykonania zabiegu, a całkowite zamieranie chwastów następuje po około 14 dniach od oprysku. Niewątpliwą zaleta tych preparatów jest długotrwały efekt chwastobójczy, ograniczający wschody chwastów przez okres kolejnych 6-8 tygodni po wykonaniu zabiegu. Wrażliwe gatunki chwastów niszczone są skutecznie w okresie wschodów oraz tuż po wschodach, tj. w fazie 1-3 liści.
Nikosulfuron + rimsulfuron – zwalczanie chwastów jedno- i dwuliściennych
Ponadto w tej samej fazie rozwojowej kukurydzy (BBCH 12-18), plantator ma do dyspozycji dwie klasyczne s.cz., tj. nikosulfuron + rimsulfuron (np. Corey, Nuri. Maksymalna zalecana dawka dla preparatu Corey wynosi 100 g/ha, natomiast środek Nuri można stosować w maksymalnej dawce wynoszącej 90 g/ha ale łącznie z adiuwantem Trend 90 EC w dawce 0,1 l/ha. Preparaty te ograniczają następujące chwasty jednoliścienne, tj. chwastnicę jednostronną, miotłę zbożową i wiechlinę roczną a z chwastów dwuliściennych babkę średnią, blekot pospolity, bodziszka drobnego, fiołka polnego, gwiazdnicę pospolitą, jasnotę purpurową, marunę bezwonną, przetacznika perskiego, przytulię czepną, rdest powojowy, tasznika pospolitego i tobołki polne. Natomiast średniowrażliwy na działanie tej mieszaniny jest perz adekwatny, włośnica zielona, komosa biała i szarłat szorstki. Preparaty te pobierane są głównie poprzez liście i następnie rozprowadzane po całej roślinie, wstrzymując jej dalszy rozwój. Wzrost chwastów zostaje zahamowany, po 5-7 dniach od ich zastosowania, po czym następuje stopniowe przebarwianie się roślin. Chwasty zamierają całkowicie po kolejnych 10-25 dniach. Herbicydy te działają najskuteczniej na młode intensywnie rosnące chwasty (jednoliścienne w fazie 1-3 liści a dwuliścienne w fazie 2-4 liści). Ciepła i wilgotna pogoda przyspiesza działanie tych środków, a chłodna i sucha może je opóźnić o kolejne kilka a choćby kilkanaście dni.
Dikamba + nikosulfuron – silne działanie kontaktowe i systemiczne
Kolejny duet składający się z takich substancji, jak: dikamba + nikosulfuron (np. Kaltor 750 SG, Khamsin 750 SG, Kingsley 750 SE, Kinkel 750 SG), również można stosować w fazie 2-8 liści kukurydzy (BBCH 12-18). Maksymalna zalecana dawka wynosi 0,25 kg/ha, która dobrze ogranicza chwastnicę jednostronna oraz komosę białą, rdest plamisty, rdest powojowy, rumian polny, tasznika pospolitego i tobołki polne. Natomiast średniowrażliwa na działanie tych preparatów jest gwiazdnica pospolita, fiołek polny, ostrożeń polny i przytulia czepna. Herbicydy te pobierane są przez liście i korzenie chwastów wrażliwych. Pierwsze objawy zamierania występują już po 5-7 dniach a ostateczne działanie chwastobójcze widoczne jest po upływie kolejnych 14-21 dni. Preparaty te najskuteczniej działają na chwasty znajdujące się we wczesnych fazach rozwojowych i gdy temperatura powietrza wynosi 15-22oC
Uwaga: Herbicydy zawierające te dwie substancje, należy stosować wyłącznie z dodatkiem adiuwanta. Dobór rodzaju adiuwanta i jego dawek należy skonsultować z właścicielem zezwolenia lub jego przedstawicielem. Zastosowanie środka bez dodatku adiuwanta skutkuje obniżeniem skuteczności działania w odniesieniu do wymienionych gatunków chwastów.
Plantator ma do dyspozycji jeszcze takie rozwiązanie, jak: mezotrion + nikosulfuron (np. Elpaso 105 OD, Elumis 105 OD, Kagura, Solux 105 OD). Herbicydy te zaleca się aplikować w fazie kukurydzy od 2 liścia aż do początku pojawienia się 8 liścia (BBCH12-18). Maksymalna zalecana dawka (1,5 l/ha) bardzo skutecznie zwalcza chwasty jednoliścienne, tj. chwastnicę jednostronną, wiechlinę roczną i perz adekwatny oraz chwasty dwuliścienne, tj. dymnica pospolita, fiołek polny, fiołek trójbarwny, gwiazdnica pospolita, jasnota różowa, jasnota purpurowa, komosa biała, maruna bezwonna, maruna morska, przetacznik perski, przytulia czepna, psianka czarna, rdest kolankowy, rdest plamisty, rumian polny, rumianek pospolity, rumianek bezpromieniowy, samosiewy rzepaku, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołki polne i żółtlica drobnokwiatowa. Natomiast średnie działanie tych preparatów obserwuje się w odniesieniu do rdestu powojowatego i ostrożenia polnego (wschodzącego z nasion). Herbicydy te pobierane są przez liście, łodygi i korzenie chwastów wrażliwych. Pierwsze objawy w postaci bielenia i zahamowanie wzrostu, zwłaszcza korzeni, obserwuje się już kilku dniach po zastosowaniu. Natomiast zamieranie całych chwastów wrażliwych, widoczne jest po upływie kolejnych 14-21 dni. Preparaty te najskuteczniej działają na chwasty dwuliścienne znajdujące się w fazie 2-4 liści a jednoliścienne 1-3 liści, natomiast perz adekwatny w momencie gdy osiągnął wysokość 15-20 cm (faza 4-7 liści).
Dikamba + nikosulfuron + prosulfuron
Ponadto plantator kukurydzy ma do dyspozycji jeszcze inne skuteczne herbicydy, składające się aż z trzech substancji, tj. dikamba + nikosulfuron + prosulfuron (np. Spandis 54 WG, Tastudia). Preparaty te należy stosować od fazy 2 liścia do maksymalnie 8 liścia kukurydzy (BBCH12-18). Maksymalna zalecana dawka to 0,5 kg/ha z tym zastrzeżeniem, iż koniecznie należy dodać adiuwant Adigor 440 EC (1,5 l/ha). Tak przygotowana mieszanina zbiornikowa, skutecznie zwalcza chwastnicę jednostronną oraz bodziszka drobnego, fiołka polnego, gwiazdnicę pospolitą, jasnotę purpurową, komosę białą, marunę bezwonną, przetacznika perskiego, przytulie czepna, rdest kolankowy, rdestówkę powojowatą, rumian polny, rumianek pospolity, szarłat szorstki, tasznika pospolitego, tobołki polne i żółtlicę drobnokwiatową a w stopniu średnim perz adekwatny i psiankę czarną. Herbicydy te pobierane są przez liście i łodygi, a następnie przemieszczane są do korzeni chwastów. Najskuteczniej zwalczane są chwasty znajdujące się w fazie 4-6 liści adekwatnych. Efektywność chwastobójcza, uzależniona jest od warunków pogodowych (temperatura i wilgotność), gdyż pierwsze objawy działania mogą być widoczne już po 2 dniach od oprysku. Natomiast pełen efekt chwastobójczy widoczny jest najczęściej po 2-3 tygodniach od zastosowania.
Najpóźniejszy termin zabiegu – do 9 liścia kukurydzy
Natomiast najpóźniej bo aż do fazy 9 liścia adekwatnego kukurydzy (BBCH 14-19), można bezpiecznie i skutecznie zastosować jedynie siedem herbicydów na bazie nikosulfuronu (np. Bandera 040 OD, Narval 040 OD, NicoGuard OD, Niko 40 OD, Pantani 040 OD, Shiver 040 OD i Vima-Nikosulfuron). Preparaty te w dawce 1,0 l/ha, skutecznie ograniczają chwastnicę jednostronną oraz niektóre gatunki dwuliścienne, tj. bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, przytulia czepna, rdestówka powojowata i tobołki polne. Natomiast w stopniu średnim zwalczany jest perz adekwatny i wyczyniec polny oraz komosa biała, rdest szczawiolistny i szarłat szorstki. Herbicydy te pobierane są głównie przez liście i następnie są przemieszczane w całej roślinie, hamując jej wzrost i rozwój. Wzrost chwastów zostaje zahamowany niedługo po zastosowaniu preparatów, po czym następuje stopniowe przebarwianie się roślin. Chwasty wrażliwe zamierają całkowicie po 20-25 dniach od momentu wykonania zabiegu. Jednak aby zachować odpowiednią skuteczność działania tych herbicydów, to chwasty dwuliścienne podczas oprysku, powinny znajdować się w fazie 2-4 liści, natomiast chwasty jednoliścienne muszą się znajdować w fazie 3 liści do maksymalnie końca krzewienia.
Zwalczanie tylko chwastów dwuliściennych
Do dyspozycji plantatora są jeszcze s.cz. herbicydów zwalczające tylko chwasty dwuliscienne, które można aplikować z wyraźnym przesunięciem w kierunku późniejszej fazy rozwojowej kukurydzy, tj. 7-8 liści adekwatnych (BBC 17-18).
Taką pojedynczą substancją jest pirydat (np. Diva 600 EC, Elara 600 EC, Onyx 600 EC zalecane do ochrony kukurydzy ziarnowej oraz Lentagran 45 W, Lentem 45 WP, Pirydat 45 WP polecane do ochrony kukurydzy cukrowej). Herbicydy na bazie tej substancji można stosować w bardziej zaawansowanej fazie rozwojowej kukurydzy, jednak nie później jak do fazy 8 liścia adekwatnego (BBCH 12-18). Trzy pierwsze herbicydy (polecane do kukurydzy ziarnowej) należy stosować w maksymalnej zalecanej dawce wynoszącej 1,5 l/ha, a ostatnie trzy preparaty (dedykowane do kukurydzy cukrowej) w maksymalnej dawce 1,66 kg/ha. Substancja ta wykorzystywana jest głównie do skutecznego zwalczania komosy białej, szarłatu szorstkiego, psianki czarnej, przytuli czepnej, maruny bezwonnej, tasznika pospolitego i żółtlicy drobnokwiatowej. Natomiast średnią wrażliwością na działanie tej substancji wykazują się takie chwasty jak: chaber bławatek, jasnota purpurowa, gwiazdnica pospolita, rdest plamisty, rdest powojowaty i samosiewy rzepaku. Pirydat pobierany jest głównie przez liście chwastów i w niewielkim stopniu przemieszczany jest dalej w tkankach roślinnych. Najskuteczniej działa na chwasty znajdujące się w fazie 2-6 liści oraz w warunkach wilgotnej i ciepłej pogody.
Czy duet składający się z substancji pirydat + mezotrion (np. Badavi, Botiga, Diva Extra, Onyx Extra), który można stosować od fazy 2 liści do fazy 8 liści kukurydzy (BBCH 12-18). Maksymalna zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania wynosi 1,0 l/ha, która to dawka skutecznie ogranicza fiołka polnego, gwiazdnicę pospolitą, komosę białą, kurzyślad polny, przetacznika perskiego, rdestówkę powojowatą, samosiewy rzepaku, tasznika pospolitego i tobołki polne. Natomiast średniowrażliwa na działanie tej mieszaniny jest chwastnica jednostronna i rdest ptasi. Herbicydy te pobierane są głównie przez liście oraz w mniejszym stopniu przez korzenie chwastów i następnie są przemieszczane w roślinie, hamując jej wzrost i rozwój. Preparaty te najskuteczniej działają na chwasty znajdujące się w fazie 2-4 liści adekwatnych.
Dwuskładnikowe mieszanki z dikambą
Również do zwalczania chwastów dwuliściennych, można wykorzystać takie substancje jak: dikamba + prosulfuron (np. Casper 55 WG, Tarlicom). Herbicydy te polecane są do ochrony kukurydzy znajdującej się w fazie od 2 liści do maksymalnie 8 liści adekwatnych. Preparaty te należy stosować w maksymalnej dawce wynoszącej 0,3 kg/ha ale łącznie z adiuwantem Trend 90 EC w dawce 0,1 l/ha. Ta mieszanina skutecznie zwalcza, takie chwasty jak: szarłat szorstki, bniec biały, rumian polny, samosiewy rzepaku, żółtlica drobnokwiatowa, przytulia czepna, bodziszek drobny, krzywoszyj polny, maruna bezwonna, mak polny, tobołki polne. Ponadto chwasty znajdujące się w fazie 1-3 liści, tj. fiołek polny, gwiazdnica pospolita, komosa biała, rdestówka powojowata, rdest ptasi i tasznik pospolity, również są skutecznie ograniczane. Natomiast średniowrażliwy na działanie tych substancji jest powój polny i psianka czarna. Herbicydy na bazie tych dwóch substancji wnikają do rośliny, przez korzenie i liście, powodując zahamowanie wzrostu, karłowacenie, a następnie zasychanie roślin wrażliwych. Pierwsze widoczne objawy działania chwastobójczego u wrażliwych gatunków chwastów widoczne są już po 1-2 dniach od momentu zastosowania (przy ciepłej pogodzie) a w mniej sprzyjających warunkach temperaturowych (przy chłodnej pogodzie) objawy te mogą być widoczne dopiero po kolejnych dwóch tygodniach. Najskuteczniej mieszanina ta działa na chwasty znajdujące się we wczesnych fazach rozwojowych, tj. 1-4 liści adekwatnych.
I na koniec duet, składający się z takich substancji jak: dikamba + mezotrion (np. Callisto Plus, Meristo Plus), który również może być stosowany w fazie 2-8 liści kukurydzy w dawce 2,0 l/ha, do zwalczania głównie chwastów dwuliściennych, tj. fiołek polny, jasnota purpurowa, komosa biała, rdest powojowy, przetacznik perski. Natomiast w stopniu średnim mieszanina ta potrafi ograniczyć występowanie chwastnicy jednostronnej, palusznika krwawego i rdestu ptasiego, ale będących w fazie liścieni do fazy 1-2 liści adekwatnych. Herbicydy zawierające te dwie substancje, pobierane są głównie przez liście oraz dodatkowo przez korzenie chwastów, hamując ich wzrost i rozwój. Pierwsze widoczne objawy działania widoczne są już po 1-2 dniach od momentu zastosowania. Natomiast całkowite zamieranie chwastów wrażliwych następuje po upływie około 2 tygodni. Zabieg opryskiwania tymi herbicydami, najlepiej jest wykonać po wschodach chwastów w okresie, gdy mają one rozwinięte 2-6 liści.