W dniu 8 lipca 2025 roku w gospodarstwie Szczepanówka k. Lublina zainaugurowano nowatorski projekt pt. „Monitoring i zwiększenie bioróżnorodności wśród zapylaczy w polskich sadach”. Projekt jest prowadzony w 16 sadach jabłoniowych zlokalizowanych 3 największych rejonach sadowniczych w Polsce. To pierwsze w Polsce na tak dużą skalę przedsięwzięcie, którego celem jest poprawa warunków życia zapylaczy i zwiększenie ich różnorodności w kluczowych regionach sadowniczych – grójeckim, sandomierskim i lubelskim. To unikalna inicjatywa, która po raz pierwszy tak kompleksowo łączy potrzeby sadowników, pszczelarzy, ochronę zapylaczy i troskę o bioróżnorodność środowiska.

Organizatorem projektu jest Fundacja Time4Bee przy współpracy m. in. ze Stowarzyszeniem Agroekoton i Uniwersytetem Przyrodniczym w Lublinie. Przedsięwzięcie będzie realizowane w latach 2025–2026. To kontynuacja działań rozpoczętych w latach 2023–2024. W realizację zaangażowani są sadownicy, pszczelarze, naukowcy oraz organizacje pozarządowe, co czyni projekt wyjątkowym przykładem międzyśrodowiskowej współpracy na rzecz zrównoważonego rolnictwa.
– Bioróżnorodność wśród zapylaczy to fundament efektywnej produkcji owoców – mówi Karolina Śluzek z Fundacji Time4bee. – Aby poprawić jakość i ilość plonów, musimy lepiej poznać gatunki zapylaczy obecne w sadach oraz zrozumieć ich zależności z lokalnym środowiskiem. Nasz projekt łączy wiedzę agrotechniczną z działaniami proekologicznymi – tworzymy przyjazne warunki dla dzikich zapylaczy nie tylko w samych sadach, ale także w ich otoczeniu. Takie podejście przyniesie korzyści zarówno przyrodzie, jak i producentom owoców.

– To pierwszy tego typu projekt w Polsce – na rzecz zapylaczy, bioróżnorodności i zrównoważonej produkcji ogrodniczej. Naszym celem jest równoczesne działanie na rzecz produkcji sadowniczej, ochrony zapylaczy i działań prośrodowiskowych, – podkreśla dr Mirosław Korzeniowski, prezes stowarzyszenia Agroekoton. – Zapylacze mają ogromny wpływ na plonowanie i jakość owoców. Dobrze zapylone kwiaty to więcej owoców i lepszy ich rozwój. Naszym celem jest nie tylko ochrona zapylaczy, ale także poznanie ich aktywności w różnych regionach i warunkach, a także wdrażanie rozwiązań, które będą służyć zarówno przyrodzie, jak i produkcji sadowniczej.

Demo Farma w Szczepanówce – centrum kompetencji w zakresie bioróżnorodności zapylaczy
Serce projektu bije w gospodarstwie Szczepanówka, gdzie powstała pierwsza w Polsce Demo Farma dedykowana bioróżnorodności zapylaczy w ogrodnictwie. Na miejscu stworzono m.in.:
- edukacyjną ścieżkę przyrodniczą,
- kwietne pasy zapewniające pożytek dla owadów w różnych okresach sezonu,
- inteligentny ul monitorujący stan rodzin pszczelich,
- ule z dziką pszczołą – murarką ogrodową (Osmia rufa),
- system poławiaczy pyłku do analizy źródeł i zanieczyszczeń pyłku,
- domek do apiterapii.

Wiedza, monitoring, edukacja
W ramach projektu prowadzone są:
- monitoring zapylaczy w 16 sadach jabłoniowych w różnych częściach Polski,
- opracowanie zaleceń agrotechnicznych w oparciu o dane terenowe,
- mapowanie występowania zapylaczy,
- warsztaty edukacyjne dla dzieci, młodzieży, studentów, pszczelarzy i sadowników,
- działania informacyjne i popularyzujące efekty projektu.
Dzięki projektowi powstanie unikalna baza wiedzy, która pozwoli lepiej zrozumieć potrzeby zapylaczy, wspierać ich populacje i promować praktyki przyjazne środowisku w sadownictwie.
###
Informacje o Fundacji Time4Bee
Fundacja Time4Bee to organizacja założona w lutym 2022 roku, działająca na rzecz zrównoważonego rozwoju rolnictwa owocowego i warzywnego w Polsce. Fundacja łączy działania charytatywne, naukowe i edukacyjne, wspierając małe i średnie gospodarstwa we wdrażanie nowoczesnych praktyk ogrodniczych i ochronę środowiska.
Informacje o Agroekoton
Stowarzyszenie Agroekoton to organizacja, która promuje innowacje w rolnictwie realizowane na rzecz zrównoważonego rozwoju. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w branży oraz współpracy z naukowcami, rolnikami, konsumentami i samorządami, Agroekoton tworzy przestrzeń do budowania strategii kształtujących przyszłość rolnictwa i obszarów wiejskich. Agroekoton wspiera rozwój technologii przyjaznych środowisku, tworząc platformę współpracy pomiędzy biznesem, nauką, sektorem rolniczym i konsumentem.
Kontakt:
Fundacja Time4Bee
Karolina Śluzek, tel. 667 865 100, e-mail: [email protected]
Stowarzyszenie Agroekoton
Mirosław Korzeniowski, tel. 607 291 138, e-mail: [email protected]