23 godzin temu
W ostatnią środę 18 państw UE formalnie wyraziło zainteresowanie zaciągnięciem pożyczek na kwotę 127 mld euro. Oczekuje się, iż dołączy do nich więcej państw.
Zaledwie kilka tygodni temu Bruksela obawiała się, iż jej program pożyczek na cele obronne o wartości 150 mld euro, zwany Instrumentem na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy (SAFE), nie spotka się z wystarczającym zainteresowaniem. Stało się jednak inaczej.
O ile wnioskują europejskie stolice?
Tylko osiem państw podzieliło się szczegółami swoich propozycji lub upubliczniło swoje plany. Ubiegając się one łącznie o kwotę od 99 do 108 mld euro.
Francja planuje pożyczyć od 15 do 20 mld euro na zakup broni, co stanowi do 13 proc. całkowitej kwoty funduszu. To znaczny wzrost w porównaniu z początkiem lipca, kiedy to źródła podawały, iż Paryż rozważa jedynie niewielką kwotę ze względu na stan finansów kraju.
Polska złożyła zdecydowanie największą propozycję, wynoszącą 45 mld euro, co ujawnił w zeszłym tygodniu minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz. Włochy również należą do największych wnioskodawców w ramach programu SAFE, ubiegając się o 15 mld euro.
Inne kraje chętne do udziału w programie to Litwa, która wnioskuje o kwotę od 5 mld do 8,76 mld euro, Estonia, która według źródła rządowego rozważa pożyczki w wysokości 3,6 mld euro, Bułgaria (od 3,2 mld do 3,5 mld euro), Grecja (1,2 mld euro) oraz Hiszpania (1 mld euro).
Rumunia również rozważa złożenie wniosku o około 10 mld euro. Z kolei Belgia według doniesień portalu Politico prawdopodobnie zwróci się o kwotę od 7 do 11 mld euro.
Oprócz tych ośmiu państw kolejna grupa państw złożyła oficjalne wnioski, ale nie ujawniła jeszcze swoich planów pożyczkowych. Należą do nich Chorwacja, Czechy, Węgry, Łotwa, Portugalia i Słowacja. Tymczasem Cypr i Finlandia przez cały czas pracują nad ustaleniem kwoty, o którą chcą się ubiegać, podają dwa różne źródła zbliżone do sprawy.
KE zachęca do składania wniosków
W zeszły piątek Komisja Europejska wysłała pismo, zachęcając dziewięć państw członkowskich, które jeszcze nie złożyły wniosków, by zrobiły to jeszcze przed końcem lata – zaznaczając, iż nowe wnioski przez cały czas zostaną przyjęte.
Program umożliwia krajom zakup amunicji i pocisków dla Ukrainy, co może skłonić pozostałe dziewięć państw do uzasadnienia swojego udziału w programie w swoich krajach, zwłaszcza w stolicach, gdzie trudno jest przekonać społeczeństwo do kwestii zbrojenia się
Pod koniec czerwca minister obrony Irlandii Simon Harris publicznie wyraził zainteresowanie, chociaż Dublin nie złożył jeszcze oficjalnego wniosku.
Niektóre stolice pozostają całkowicie niezdecydowane. Austria na razie nie rozważa wniosku, ale pozostawia sobie otwartą furtkę do listopada. Według dwóch różnych źródeł Słowenia i Dania przez cały czas analizują dokumentację.
Nie wszyscy chcą pożyczki. Nie oznacza to jednak, iż pozostają bierni. Niemcy, Luksemburg i Szwecja są zainteresowane wspólnymi zamówieniami publicznymi, ale nie planują zaciągać pożyczek w ramach programu SAFE, podają źródła. Holandia i Malta również nie zamierzają korzystać z pożyczek.
