E-ewidencja zabiegów obowiązkowa dla rolników od 2026

Już za kilka miesięcy polscy rolnicy staną przed jednym ze poważnych wyzwań dokumentacyjnych. Mianowicie z początkiem 2026 r. wejdzie w życie nowy obowiązek — e-ewidencja zabiegów. Czy polscy rolnicy są na to gotowi?

E-ewidencja, konkretnie to elektroniczna ewidencja zabiegów środkami ochrony roślin będzie obowiązkowa od 2026 r. Choć wielu może jeszcze o niej nie słyszało, system ma być obligatoryjny dla ponad miliona rolników. To efekt przepisów unijnych, które Polska musi wdrożyć. Nowa rzeczywistość rolnictwa — cyfrowa, zautomatyzowana i monitorowana, staje się faktem.

E-ewidencja — wygoda czy pułapka?

Nowy system e-ewidencji ma przynieść wiele udogodnień. Zamiast prowadzenia papierowej dokumentacji i tworzenia zestawień dla różnych instytucji, rolnik będzie mógł wszystko zrobić w jednej aplikacji. System opracowywany przez PIORiN ma umożliwiać szybkie wpisywanie danych, oznaczanie działek na mapie i generowanie automatycznych raportów.

Z drugiej strony, obowiązek ten niesie ze sobą konkretne wymagania. Do systemu trzeba będzie wpisywać szczegółowe informacje: nazwę środka ochrony roślin, numer zezwolenia, fazę rozwoju roślin, dawkę, przyczynę zabiegu, a choćby lokalizację działki zgodnie z danymi geoprzestrzennymi. Co więcej, dane te będą dostępne dla instytucji takich jak GUS, MRiRW czy ARiMR — co może rodzić pytania o prywatność.

Dla wielu rolników, szczególnie tych starszych lub prowadzących małe gospodarstwa, korzystanie z systemu elektronicznego może być dużym wyzwaniem. A za brak wypełnienia obowiązku przewidziano grzywny.

E-ewidencja — UE nakazuje, rząd wdraża

Nowy obowiązek to efekt unijnego rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/564. Celem tych przepisów jest ujednolicenie dokumentacji stosowania pestycydów (dokładnie — środków ochrony roślin) we wszystkich państwach członkowskich. Ma to zwiększyć przejrzystość, poprawić bezpieczeństwo żywności i umożliwić skuteczniejsze kontrole.

Polski rząd, zgodnie z decyzją Komitetu Stałego Rady Ministrów, wdraża zmiany w dwóch etapach. Pierwszy projekt, który właśnie został przyjęty, dotyczy wdrożenia unijnych przepisów. Drugi, wciąż opracowywany, będzie obejmował rozwiązania krajowe, w tym warunki przejściowe, dostęp do szkoleń i szczegóły techniczne obsługi systemu.

Ostateczna data, tj. 1 stycznia 2026 r., jest momentem, gdy e-ewidencja stanie się obowiązkowa. Chociaż jej faktyczne wdrożenie ma nastąpić wraz z uruchomieniem systemu, zapytaliśmy MRiRW oraz PIORiN, na jakim etapie są prace nad tym narzędziem.

E-ewidencja zabiegów środkami ochrony roślin będzie obowiązywała od 1 stycznia 2026 r. wszystkich użytkowników profesjonalnych ś.o.r.

fot. Anita Łukawska

Ewidencja środków ochrony roślin online. Czy Twoje gospodarstwo jest gotowe?

Choć wdrożenie systemu planowane jest dopiero za kilka miesięcy, już teraz warto się przygotować. Posiadanie urządzenia z dostępem do internetu, umiejętność logowania i korzystania z aplikacji mobilnych, a przede wszystkim świadomość tego, jakie dane i w jakim formacie trzeba będzie wprowadzać — to podstawa.

Jakie dane będą obowiązkowe w e-ewidencji zabiegów?

Akurat te wytyczne znalazły się w ROZPORZĄDZENIU WYKONAWCZYm KOMISJI (UE) 2023/564 z 10 marca 2023 r. Konkretnie w odniesieniu do treści i formatu dokumentacji dotyczącej środków ochrony roślin prowadzonej i przechowywanej przez użytkowników profesjonalnych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009.

Załącznik do rozporządzenia 2023/564: Informacje, które należy zamieścić w dokumentacji, jak przewidziano w art. 1

fot. zrzut ekranu

System ma być zintegrowany z innymi platformami, takimi jak eDWIN czy narzędzia ARiMR. Dzięki temu rolnicy zyskają dostęp do podpowiedzi, automatycznych zestawień i możliwości eksportu danych. Aplikacja ma też ułatwić kontrole. Czyli urzędnik zajrzy do danych bez potrzeby przedstawiania wydruków.

Jak widać, elektronizacja unijnego rolnictwa przyspiesza i nie ma od niej odwrotu. Warto byłoby poznać system wcześniej i spokojnie się z nim oswoić, niż czekać do ostatniej chwili i ryzykować karę za niedopełnienie obowiązków. Jednakże wciąż nie wiadomo, na jakim etapie zaawansowania są polskie prace nad systemem. O to i wiele innych kwestii zapytaliśmy resort rolnictwa. Po uzyskaniu odpowiedzi niezwłocznie opublikujemy je na naszym portalu.

FAQ – E-ewidencja zabiegów środkami ochrony roślin

1. Czym dokładnie jest e-ewidencja i kto będzie musiał ją prowadzić?

   E-ewidencja to elektroniczna forma dokumentacji zabiegów z użyciem środków ochrony roślin. Od 1 stycznia 2026 roku jej prowadzenie stanie się obowiązkowe dla użytkowników profesjonalnych, w tym dla wszystkich rolników stosujących środki ochrony roślin.

2. Dlaczego wprowadzono obowiązek e-ewidencji w rolnictwie?

   Obowiązek e-ewidencji wynika z rozporządzenia Komisji (UE) 2023/564. Ma on na celu ujednolicenie dokumentacji w całej Unii Europejskiej, zwiększenie przejrzystości, poprawę bezpieczeństwa żywności i ochronę środowiska.

3. Jakie informacje trzeba będzie wpisać do e-ewidencji zabiegów?

   E-ewidencja będzie wymagała szczegółowych danych, takich jak: nazwa środka ochrony roślin, numer zezwolenia, lokalizacja zabiegu, kod uprawy (EPPO), faza BBCH, data, dawka, sposób i przyczyna wykonania zabiegu.

4. Od kiedy e-ewidencja będzie obowiązywać rolników?

   E-ewidencja zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku, jednak faktyczne rozpoczęcie obowiązku nastąpi od momentu uruchomienia systemu. O dokładnej dacie poinformuje Minister Rolnictwa w „Monitorze Polskim”.

5. Kto będzie miał dostęp do danych z e-ewidencji rolników?

   Dane z e-ewidencji będą dostępne wyłącznie dla uprawnionych instytucji – takich jak PIORiN, MRiRW, ARiMR czy GUS – i to wyłącznie w formie zbiorczej. Dane osobowe będą chronione zgodnie z RODO i wykorzystywane tylko do kontroli.

6. Jakie korzyści dla rolników niesie obowiązek e-ewidencji?

   E-ewidencja ułatwi życie rolnikom – umożliwi automatyczne tworzenie raportów, integrację z systemami jak eDWIN i ARiMR oraz uprości kontrole. Ograniczy też konieczność prowadzenia dokumentacji papierowej.

7. Czy korzystanie z systemu e-ewidencji będzie trudne?

   System e-ewidencji ma być prosty w obsłudze, dostępny online i na urządzeniach mobilnych. Ma zawierać funkcje takie jak listy rozwijane, mapy działek czy podpowiedzi. Jednak dla niektórych rolników, szczególnie mniej biegłych w obsłudze aplikacji, może stanowić wyzwanie.

8. Jakie kary grożą za brak prowadzenia e-ewidencji?

   Rolnik, który nie będzie prowadził e-ewidencji, nie przechowa danych w systemie lub nie przekaże ich zgodnie z przepisami, może zostać ukarany grzywną.

9. Na jakim etapie są prace nad systemem e-ewidencji?

   Choć e-ewidencja ma wejść w życie w 2026 roku, system informatyczny wciąż jest w fazie opracowywania. Za jego przygotowanie odpowiada PIORiN. Po uzyskaniu szczegółowych informacji o postępie prac, będą one publikowane na AgroFakt

E-ewidencja — co rolnik musi wiedzieć

Źrodło: KPRM