Płyty obornikowe na nowych zasadach. Sprawdź jak rolnik uniknie kary

Rząd na posiedzeniu 24 czerwca 2024 r. przyjął projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Zakłada on, iż rolnikom będzie łatwiej budować płyty obornikowe. Co dokładnie się zmieniło?

Rolnicy będą mieli więcej czasu w inwestycje w płyty obornikowe

Najważniejsza zmiana to wydłużenie terminów na budowę płyt obornikowych lub dostosowanie już istniejących zbiorników do wymagań dotyczących przechowywania nawozów naturalnych. Terminy te są uzależnione od wielkości gospodarstwa mierzonej w DJP (duże jednostki przeliczeniowe).

Jeśli nowe prawo wejdzie w życie, to nowe terminy zakładają obowiązek budowy lub dostosowania płyt obornikowych:

• do końca 2027 r. – dla mniejszych gospodarstw posiadających do 20 DJP. To o 3 lata dłużej niż było to dotychczas zakładane;
• do końca 2025 r. – dla gospodarstw o wielkości powyżej 20 DJP, ale nie więcej niż 210 DJP. To o rok dłużej niż było to dotychczas zakładane.

Rząd częściowo wysłuchał postulatów rolników w sprawie płyt obornikowych

– To wyjście naprzeciw oczekiwaniom rolników. Nowe rozwiązania pozwolą również na sprawniejsze realizowanie inwestycji związanych z budową miejsc do przechowywania nawozów naturalnych oraz pozytywnie wpłyną na ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych – przekonuje rząd w swoim komunikacie.

Rzeczywiście, rolnicy, w tym izby rolnicze, wielokrotnie postulowali o wydłużenie terminu budowy płyt obornikowych. Trzeba jednak zauważyć, iż resort rolnictwa, który odpowiada za ten projekt ustawy, nie zgodził się na wszystkie żądania samorządu rolniczego.

Podczas konsultacji społecznych nowego prawa Krajowa Rada Izb Rolniczych (KRIR) apelowała, aby wydłużyć czas na dostosowanie płyt obornikowych także dla gospodarstw od 21 do 210 DJP do końca 2027 roku.

– W obliczu wzrastających cen pasz i energii oraz pogarszającej się opłacalności produkcji zwierzęcej, zdolność kredytowa rolników uległa ograniczeniu. A to w praktyce uniemożliwiło terminowe wykonanie inwestycji. Proponowana prolongata pozwoli wszystkim gospodarstwom utrzymującym zwierzęta do 210 DJP na spokojne zakończenie prac dostosowawczych. Bez ryzyka sankcji administracyjnych i finansowych – argumentował Wiktor Szmulewicz, prezes KRIR.

Rolnik może uniknąć kary za brak, ale musi złożyć wniosek

Co do samych sankcji, to rolnicy mogą uniknąć takiej kary. Chodzi o właścicieli gospodarstw do 210 DJP, wobec których już wszczęto postępowania za brak odpowiedniej płyty obornikowej. Nowe prawo zakłada, iż jeżeli złożą odpowiednie zgłoszenie, to takie postępowania będą umarzane z urzędu. Rolnicy będą mieli 6 miesięcy na złożenie takiego wniosku.

We wniosku trzeba będzie jednak podać, z jakiego powodu rolnik nie zdołał wcześniej dostosować infrastruktury do wymagań Programu azotanowego. Będzie musiał także załączyć dokumenty potwierdzające rozpoczęcie działań związanych z dostosowaniem płyty obornikowej. Takim poświadczeniem będzie chociażby projekt czy umowę na prace budowlane albo potwierdzenie zgłoszenia budowy.

Ułatwienia w uzyskaniu pozwolenia na budowę płyty obornikowej

– Jedną z przyczyn niedostosowania gospodarstw do 210 DJP do wymogu wyposażenia ich w płyty obornikowe lub zbiorniki na gnojowicę są problemy z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Procedura ta najczęściej wydłużała proces przygotowania dokumentacji – podaje resort rolnictwa w uzasadnieniu projektu ustawy.

Ten problem również ma zostać rozwiązany. Zgodnie z założeniami nowe prawo pozwoli rolnikom do końca 2027 roku budować płyty obornikowe bez konieczności uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Te same ułatwienia dotyczą także budowy i szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę.

Ma to znacząco przyspieszyć realizację niezbędnych inwestycji oraz zmniejszyć obciążenia administracyjne dla rolników.

Ile gospodarstw może skorzystać na nowym prawie?

Z danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB (IERiGŻ-PIB) z 2023 r. wynika, iż z nowego prawa może skorzystać niemal 200 tys. rolników. W tym:

• 150 tys. gospodarstw do 20 DJP, które muszą wybudować lub dostosować płyty obornikowe lub zbiorniki na gnojowicę;
• 47 tys. gospodarstw od 21 do 210 DJP, które muszą wybudować lub dostosować płyty obornikowe lub zbiorniki na gnojowicę.

Kiedy nowe przepisy o płytach obornikowych wejdą w życie?

– Wprowadzone uproszczenia pozwolą na szybsze i sprawniejsze realizowanie inwestycji budowlanych w gospodarstwach rolnych oraz wpłyną pozytywnie na ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych poprzez budowę odpowiednich obiektów rolniczych – zapewnia rząd.

Nowe przepisy o płytach obornikowych mają wejść w życie już dzień po ogłoszeniu ustawy w Dzienniku Ustaw.

Przeczytaj także ten artykuł: Gaz gwałtownie drożeje. „To może skutkować podwyżkami cen nawozów”