Rolnicy zapłacą więcej czy mniej? Rząd zmienia dopłaty do ubezpieczenia upraw

4 godzin temu

Rząd szykuje zmiany w dopłatach dla rolników do ubezpieczenia. Zmieni się chociażby wysokość stawek za ubezpieczenie jaką będą płacić rolnicy. Nowe regulacje będą dotyczyć też karencji na oziminy i sady. Dopłaty do ubezpieczenia obejmą także nowy katalog upraw. Co dokładnie się zmieni?

Na początku września 2025 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przesłało do konsultacji publicznych projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Dopłaty do ubezpieczenia upraw także traw nasiennych

Pierwsza zmiana dotyczy dodania do katalogu upraw, do których mogą być stosowane dopłaty do składek ubezpieczenia również trwa nasiennych. Oznacza to, iż trawy nasienne będą mogły być objęte dopłatami do składki na ubezpieczenie od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez:

huragan,
powódź,
deszcz nawalny,
grad,
piorun,
obsunięcie się ziemi,
lawinę,
suszę,
ujemne skutki przezimowania,
przymrozki wiosenne.

Rząd szacuje, iż w 2025 r. kwota dopłat do ubezpieczenia upraw traw nasiennych wyniesie ok. 7 mln zł. Natomiast areał traw nasiennych objętych polisami wyniesie ok. 172 tys. ha.

Trawy nasienne dają do 6 tys. zł przychodu z 1 ha

O objęcie traw nasiennych dopłatami do ubezpieczeń rolniczych od dawna postulowali rolnicy i organizacje rolnicze. Ma to poprawić konkurencyjność gospodarstw, które zajmują lub chcą zająć się tą uprawą.

A sama uprawa traw nasiennych może być ciekawą alternatywą dla o wiele bardziej popularnych upraw rolniczych.

– Najlepsi producenci osiągają plony w zależności od gatunku i odmiany dochodzące do 2 ton z ha. Natomiast średniej jest na poziomie 1 tony z ha. Przy cenach rzędu 4,00 – 5,00 zł za kilogram i analizie kosztu produkcji zbóż paszowych okazuje się, iż uprawa traw stanowi bardzo istotny składnik przychodu gospodarstw. Należy podkreślić, iż wiele z uprawianych traw przy mniejszych plonach osiąga ceny wyższe, gwarantując 4-6 tysięcy zł przychodu z 1 ha – podaje spółka Sowul & Sowul.

Ale z wyliczeń ministerialnych wynika, iż przychód z 1 ha uprawy trwa nasiennych wynosi do 4,5 tys. zł za ha. Z tego powodu resort rolnictwa sugeruje, iż maksymalna suma ubezpieczenia na 1 ha uprawy powinna wynosić 3 150 zł.

Ułatwienia w limitach stawek, do których mają być stosowane dopłaty do ubezpieczenia

Jednak to nie jedyna zmiana jaką szykuje resort rolnictwa w projekcie ustawy o dopłatach do ubezpieczenia upraw. Rząd chce, żeby limity stawek taryfowych, do których mogą być stosowane dopłaty, nie były uzależniony od klasy gleby.

Przypomnijmy, iż w tej chwili przy uprawach drzew i krzewów owocowych oraz truskawek limity stawek są w wysokości 20%, 22% lub 25% w zależności właśnie od klasy gleby. W przypadku pozostałych upraw w tym zbóż limit stawek wynoszą 9 proc. 12 proc. lub 15 proc. w zależności od klasy gleby. W projekcie Ustawy przewidziano, iż limity stawek taryfowych będą wynosić:

25% sumy ubezpieczenia przy ubezpieczeniu drzew i krzewów owocowych oraz truskawek;
15% sumy ubezpieczenia przy pozostałych uprawach, czyli uprawie zbóż, w tym gryki i kukurydzy, upraw rzepaku i rzepiku, słonecznika, facelii, gorczycy, lnu, konopi włóknistych, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, ziemniaków, buraków cukrowych, roślin strączkowych, w tym soi, upraw bobowatych drobnonasiennych, traw nasiennych lub roślin zielarskich.

W przypadku ubezpieczenia zwierząt utrzymano zasadę, iż w przypadku określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia przekraczających 0,5 % sumy ubezpieczenia zwierząt, dopłaty nie przysługują.

Oziminy oraz drzewa owoce bez karencji w ubezpieczeniu od przymrozków wiosennych

Ważna zmiana jaką chce wprowadzić rząd w dopłatach do ubezpieczenia upraw jest zniesienia karencji od ryzyka przymrozków wiosennych. W myśl nowych przepisów, w przypadku zawarcia ubezpieczenia w jesiennym sezonie sprzedaży dla upraw ozimych oraz ubezpieczenia drzew i krzewów owocowych oraz truskawek. To kolejna ze zmian o jaką od lat postulowali rolnicy i izby rolnicze.

Franszyza redukcyjna może oznaczać niższą składkę ubezpieczenia, ale też niższe odszkodowanie

W projekcie ustawy przewidziano także wprowadzenie franszyzy redukcyjnej w miejsce w tej chwili stosowanej franszyzy integralnej. Na czym polega różnica? Sama franszyza jest jedną z klauzul w umowie ubezpieczenia. Na jej mocy ubezpieczyciel przerzuca na ubezpieczającego odpowiedzialność materialną za część poniesionej szkody.

Ale pozwala to jednocześnie na obniżenie składek w dwojaki sposób. Przy franszyzie integralnej, to poszkodowany pokrywa z własnych środków niewielkie szkody. Natomiast przy franszyzie redukcyjnej, każdą szkodę pokrywa ubezpieczyciel, ale z obniżeniem kwoty każdego odszkodowania.

Przy zmianie prawa o dopłatach do ubezpieczenia rząd chce wprowadzić zapis, który pozwoli firmom ubezpieczeniowym na pomniejszenie odszkodowanie za szkody od 10 % do 35 % sumy ubezpieczenia. Ale ta wysokość będzie zależała od tego co zostało określone w umowie ubezpieczenia między rolnikiem a ubezpieczycielem.

Kiedy zmienią się zasady o dopłatach do ubezpieczenia upraw?

Nowe reguły dotyczące dopłat do ubezpieczenia upraw rolniczych i zwierząt gospodarskich mają wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia ich w Dzienniku Ustaw. Ministerstwo rolnictwa w projekcie założyło, iż uda się je wprowadzić do końca września 2025 roku. Ale patrząc na to jak długo mogą potrwać prace legislacyjne, to bardziej prawdopodobna jest końcówka tego roku.

Przeczytaj także ten artykuł: Ogromne gospodarstwa dla rolników czy spółek? Nowe pomysły na dzierżawę OPR-ów

Często zadawane pytania (FAQ): Rolnicy zapłacą więcej czy mniej? Rząd zmienia dopłaty do ubezpieczenia upraw

Jakie zmiany wprowadzi rząd dotyczące dopłat do ubezpieczenia upraw?

Rząd planuje zmienić wysokość stawek za ubezpieczenie, dodać trawy nasienne do katalogu upraw objętych dopłatami oraz wprowadzić zmiany w limitach stawek, które nie będą uzależnione od klasy gleby.

Czy trawy nasienne będą objęte dopłatami do ubezpieczenia?

Tak, trawy nasienne będą mogły być objęte dopłatami do składek ubezpieczenia od różnych ryzyk, co ma poprawić sytuację rolników zajmujących się ich uprawą.

Co oznacza zniesienie karencji w ubezpieczeniu?

Zniesienie karencji oznacza, iż rolnicy ubezpieczający oziminy oraz drzewa i krzewy owocowe nie będą musieli czekać na wypłatę odszkodowania w przypadku przymrozków wiosennych, jeżeli ubezpieczą swoje uprawy jesienią.

Czym różni się franszyza redukcyjna od franszyzy integralnej?

Franszyza redukcyjna pozwala na obniżenie składek, ale wiąże się z niższym odszkodowaniem, gdyż ubezpieczyciel może pomniejszyć je o określony procent. Franżysa integralna natomiast wiąże się z pokrywaniem niewielkich szkód przez ubezpieczającego.