Norma GAEC 2 — jakie kary grożą rolnikom?

Od 2025 roku rolnicy muszą przestrzegać nowych zasad wynikających z normy GAEC 2. Dla tych, którzy je zignorują, przewidziano dotkliwe kary finansowe. Sprawdź, jakie sankcje grożą za naruszenia i kto może liczyć na zwolnienia.

Od 2025 r. obowiązuje norma GAEC 2, mająca na celu ochronę torfowisk i obszarów podmokłych. Nowe przepisy zawarte w rozporządzeniu MRiRW przewidują surowe sankcje dla rolników za nieprzestrzeganie określonych zasad. Obejmują one m.in. zakaz przekształcania, orania i odwadniania tych terenów. Norma GAEC 2 i związanie z nią kary określa specjalny taryfikator kar. Na jego podstawie można stwierdzić, czy wykryte niezgodności doprowadzą do obniżenia dopłat bezpośrednich.

Norma GAEC 2 — na jakich zasadach są przyznawane kary?

Od 2025 r. wszystkie działania sprzeczne z normą GAEC 2, takie jak zaorywanie użytków zielonych na torfowiskach, budowa rowów czy wydobywanie torfu, podlegają ocenie i mogą skutkować nałożeniem punktów karnych. Norma GAEC 2 i związane z nią kary przewidują dokonanie oceny każdego naruszenia według trzech kryteriów: zasięgu, dotkliwości i trwałości. Uzyskane punkty przekładają się bezpośrednio na wysokość potrącenia dopłat bezpośrednich za 2025 rok.

Od 2025 roku rolnikom grożą kary za nieprzestrzeganie normy GAEC 2. Każde naruszenie podlega ocenie według trzech kryteriów: zasięgu, dotkliwości, a także trwałości.

fot. Tomasz Kuźdub

Co grozi za niespełnienie normy GAEC 2?

Najsurowsze kary nałożone na rolników grożą za wydobywanie torfu (od 1 do 5 pkt). Budowa nowego rowu skutkuje przyznaniem 3 punktów karnych, natomiast odnowienie istniejącego rowu lub instalacji drenującej – 1 punkt. Im większa skala i trwałość naruszenia, tym wyższa kara finansowa.

W odniesieniu do opisów wag stwierdzonych niezgodności, dla trwałości naruszenia dotyczącego budowy lub odnowienia rowu lub instalacji do odwadniania do odprowadzania wody z terenu, proponuje się zastosowanie 1 pkt lub 3 pkt. Proponuje się 1 pkt w sytuacji, gdy rolnik odnowił rów lub instalację drenującą do odwadniania lub odprowadzania wody z terenu, natomiast 3 pkt w przypadku budowy rowu lub instalacji drenującej – podano w uzasadnieniu do rozporządzenia MRiRW.

Norma GAEC 2 — kary i zniesione naruszenia

Warto zaznaczyć, iż równolegle ze zmianami dotyczącymi normy GAEC 2 zniesieniu ulegną niektóre naruszenia. Szczególnie chodzi tutaj o te, które określono dotychczas w ramach wymogu SMR 2 warunkowości. Rolnicy nie będą już karani za zbycie ponad 30% gnojówki lub gnojowicy do bezpośredniego rolniczego wykorzystania. Producenci nie otrzymają także sankcji za brak pisemnej umowy dotyczącej takiego zbycia. To oznacza złagodzenie przepisów w tym zakresie i mniejsze ryzyko sankcji za te konkretne działania.

Źródło: MRiRW; www.legislacja.rcl.gov.pl